Студопедия  
Главная страница | Контакты | Случайная страница

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатика
ИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханика
ОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторика
СоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансы
ХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника

Бөлім. Ұлттық экономиканың қызмет ету заңдылықтары.

Читайте также:
  1. B) Жеке еңбек келісім арқылы жұмыс істейтін қызметкермен еңбек қатынастары бойынша байланыстағы заңды тұлға
  2. I. Тақырыбы: Бас пен тұлға сүйектерінің қосылыстары: құрылысы және қызметі.
  3. I. Тақырыбы: Жамбас белдеуі мен аяқтың еркін бөлігі сүйектерінің қосылыстары, құрылысы және қызметі.
  4. Lt;question>Әлеуметтанудың қызметтері қандай Каковы функции социологии
  5. Аңқа бұлшық еттерінің құрылысы.Физ-қ қасиеттері және қызметтік ерекшеліктері.
  6. Азақстан Республикасында коммерциялық банктердің қызметін реттеу құралдары
  7. аржы қызметтері:Бөлу: Бақылау: Есеп.
  8. Аржы нарығының экономикалық мәні мен атқаратын қызметтері
  9. Аржылық органдардың және салықтық қызметтердің бақылауы
  10. Арнайы уәкiлеттi органдардың өзара ic-қимыл жасау және қызметiн үйлестiру тәртiбi

Характеристика природы местного самоуправления предопределена основными особенностями самоуправления вообще. Последнее представляет собой такую форму социального регулирования, при которой субъект управляет своими собственными делами, действует на основе принципов самоорганизации, самофинансирования, самоконтроля.

Местное самоуправление — одна из форм самоуправления как социального явления. Оно представляет собой систему организации деятельности граждан для самостоятельного (под свою ответственность) решения вопросов местного значения, исходя из интересов населения, его исторических, национально-этнических и иных особенностей, на основе Конституции и законов Российской Федерации, законодательных актов ее субъектов.

Из определения местного самоуправления может быть выведен ряд признаков этого социального явления.

Во-первых, местное самоуправление — это система организации граждан, представляющих совокупность разнообразных политических и общественных институтов. Эта совокупность функционирует как единый целостный механизм.

Во-вторых, местное самоуправление предполагает единство самостоятельности и ответственности. Самостоятельно решая вопросы экономического, социального, культурного развития соответствующих коллективов граждан, структуры местного самоуправления одновременно несут ответственность за положение дел в этих сферах на определенной территории.

В-третьих, местное самоуправление имеет свой объект. Он предполагает самостоятельное решение вопросов местного значения, т.е. круга проблем, непосредственно затрагивающих интересы территориальных коллективов, поселений граждан.

В-четвертых, для местного самоуправления при осуществлении управленческих функций характерно доминирование интересов населения, в данном случае предполагается их примат перед общегосударственными интересами.

В-пятых, местное самоуправление организуется и функционирует как система, учитывающая исторические, национально-этнические и иные особенности населения. Эти особенности оказывают значительное влияние на формирование перечня институтов самоуправления, характер взаимодействия между собой, определяют управленческую активность граждан, правила и процедуры принятия управленческих решений.

Из определения местного самоуправления может быть выделен ряд признаков этого социального явления.

В-шестых, местное самоуправление функционирует на нормативно-правовой базе. В определении его параметров взаимодействуют федеральное законодательство и законодательство субъектов Российской Федерации, правовые акты федеральных органов власти дополняются и конкретизируются локальными нормами, создаваемыми самими субъектами (уставы, положения о местном самоуправлении). Особо должна быть выделена роль Конституции РФ, конституций республик в ее составе, уставов иных субъектов pc решающих ключевые вопросы организации и функционирования систем местного самоуправления.

Местное самоуправление в России имеет исторические корни. Наиболее последовательно оно реализовывалось на уровне сельских общин. Первые основы городского самоуправления были заложены в России Петром I. Одним из первых правовых актов, предоставляющих городам некоторую независимость и самостоятельность, была Грамота Екатерины II на права и выгоды городам” Российской империи от 21 апреля 1785 г. В соответствии с ней городским обывателям дозволялось собираться и составлять “общество городское”, пользующееся определенными правами и выгодами. “Общество городское” избирало городского голову, бургомистров и ратманов (членов магистрата) через каждые три года. Ему дозволялось составить казну своими добровольными “складками” и “оную казну употреблять им по общему согласию” (ст. 42 Грамоты).

Параллельно с городским самоуправлением в России активно развивалось самоуправление сельских жителей, Основой которого являлись земские учреждения. Согласно положению от 1 января 1864 г. выборные земские собрания (губернские и уездные) выполняли значительный объем работы по ведению местного хозяйства, статистики создали свою почту, телеграф. За время существования земского самоуправления в России было создано около 30 тыс. школ, подготовлено 45 тыс. учителей, значительно увеличилось количество врачей, расширилась сеть аптек и т.д. Однако земские учреждения были созданы на европейской части России и не охватывали низовой уровень территориального деления — волости.

После Октябрьской революции многие традиции российского самоуправления были отвергнуты.

В период реформирования общества развитие экономической и политической самостоятельности населения выразилось в резком расширении самоуправления на всех уровнях общества. Местное же самоуправление стало наиболее эффективным рычагом и одновременно показателем отхода общества от командно-административной системы, авторитарных методов управления. Большое влияние на формирование местного самоуправления в республиках, входивших в СССР, оказало принятие в 1990 г. союзного Закона об общих началах местного самоуправления и местного хозяйства.

Важным этапом в развитии местного самоуправления в Российской Федерации стало принятие 22 октября 1992 г. первого Закона “О местном самоуправлении в Российской Федерации”, который создал правовые механизмы для децентрализации государственного управления и привлечения граждан по месту жительства не только для обсуждения, но и решения вопросов местного значения. Вместе с тем из-за недостаточной проработанности и в силу ряда других причин этот закон не сумел обеспечить формирование полноценной системы местного самоуправления в Российской Федерации.

Конституция России 1993 г. внесла ряд существенных положений, развивающих концепцию местного самоуправления.

Местное самоуправление рассматривается Конституцией как одна из основ конституционного строя России. Статья 12 Основного Закона устанавливает, что в Российской Федерации признается и гарантируется местное самоуправление. Это означает, что без полноценного местного самоуправления Россия не может быть демократическим правовым государством, а ущемление его прав, ограничение прерогатив должны рассматриваться как посягательства на основы конституционного строя Российской Федерации.

Согласно ст. 3 Конституции РФ местное самоуправление является одной из конституционных форм осуществления народовластия. Часть 2 этой статьи устанавливает, что “народ осуществляет свою власть непосредственно, а также через органы государственной власти и органы местного самоуправления”. Характеристика! органов местного самоуправления как части механизма народовластия определяет их природу, способы формирования, объем полномочий и ответственность перед населением.

Признание местного самоуправления в качестве одной из самостоятельных форм народовластия дополняется конституционным положением о том, что органы местного самоуправления не входят в систему государственной власти (ст. 12 Конституции). Основное назначение этой конституционной нормы — преодоление последствия имевшего место до недавнего времени огосударствления общества, когда государственные структуры брали на себя многие его функции. Конечно, оснований для отождествления местного самоуправления и государственной власти нет. Однако местное самоуправление и не должно противостоять государственной власти. Ведь оно должно действовать в рамках законов, указов Президента, постановлений Правительства, актов субъектов Российской Федерации. Следует также учитывать, что многие полномочия представительных и исполнительных органов местного самоуправления имеют властный характер (установление налогов и сборов, издание общеобязательных нормативных актов, применение мер государственного принуждения; в их ведении находится муниципальная милиция, другие органы, правомочные применять административные санкции). Все это во многом сближает органы государственной власти и местного самоуправления. Наконец, по ряду вопросов государственные органы вправе осуществлять контроль и надзор за функционированием органов местного самоуправления.

Местное самоуправление Конституция Российской Федерации рассматривает в контексте взаимоотношения с личностью, что дает основание говорить о конституционном праве гражданина на участие в осуществлении местного самоуправления. И хотя в Основном Законе России непосредственно это право гражданина не сформулировано, оно органично вытекает из содержания ст. 32 Конституции, закрепляющей право на участие в управлении государственными и общественными делами.

Участие гражданина в местном самоуправлении гарантируется правом: выбирать и быть избранным в выборные органы местного самоуправления, участвовать в непосредственном (путем референдума или схода) решении вопросов местного значения; состоять на муниципальной службе; получать информацию о деятельности органов местного самоуправления; защищать в судебном порядке право на участие в местном самоуправлении.

Конституция Российской Федерации характеризует местное самоуправление не только как элемент конституционного строя, системы народовластия и конституционного статуса личности в России. Глава 8 Конституции “Местное самоуправление” закрепляет основные параметры организации и деятельности системы местного самоуправления. Дается характеристика субъектов местного самоуправления, а также его гарантий (ст. 130—133 Конституции).

Местное самоуправление представляет собой достаточно сложное явление современной политической и правовой практики России. Чтобы раскрыть его природу, назначение, необходимо по меньшей мере ответить на три основных вопроса: 1) кто осуществляет местное самоуправление (является его субъектом); 2) на решение каких вопросов направлено местное самоуправление, каков его объект; 3) с помощью каких средств, инструментов осуществляется местное самоуправление.

В Конституции Российской Федерации не дано развернутой характеристики субъекта местного самоуправления (первый элемент системы самоуправления). В ч. 1 ст. 130 только констатируется, что честное самоуправление осуществляется населением.

Между тем законодательная регламентация этого вопроса крайне важна, ибо от нее зависят территориальные пределы местного самоуправления, его уровни. К тому же и содержание, и формы местного самоуправления, а также методы и средства его осуществления производны от условий и уровня развития субъекта, социальных, демографических, национальных и иных характеристик населения.

Население, проживающее на соответствующей территории, объединяется общими интересами, потребностями, проблемами. Поэтому законодательство РФ о местном самоуправлении наряду с термином “население” для обозначения субъекта местного самоуправления использует понятие “местное сообщество”. При этом субъектом местного самоуправления признаются местные сообщества, проживающие как в административно-территориальных единицах (районах, городах, поселках, сельсоветах), так и в сельским поселениях (населенных пунктах), не являющихся таковыми.

Для осуществления управленческой деятельности местные сообщества должны быть каким-либо образом организованы, для чего необходимы специальные социально-политические формы и институты, главное место среди которых занимают соответствующие органы самоуправления (представительные, исполнительные, контрольные).

Необходимость совмещения местными сообществами управленческих функций с другими видами общественно полезной деятельности (производственной, культурно-воспитательной и др.), а также иные социальные факторы определяют невозможное1” непосредственного осуществления населением всех функций самоуправления. Потребность разделения труда по управлению обусловливает выделение из состава населения соответствующей территории специальных категорий для осуществления в его интересах ряда управленческих функций. Таким образом, местное сообщество как субъект самоуправления реализует управленческую деятельность как непосредственно, так и через членов выборных органов, профессиональных управленцев из аппарата местных органов исполнительной власти, лиц, принимающих участие в управлении на общественных началах. Для непосредственного осуществления местным сообществом управленческих функций используются институты местного референдума, собраний (сходов) граждан, конференций жителей, народной инициативы и др.

Членом местного сообщества является гражданин России, постоянно проживающий на территории, в границах которой осуществляется местное самоуправление.

Вторым элементом (подсистемой) в системе местного самоуправления является объект управленческого воздействия. Вопрос об объекте в системе местного самоуправления, казалось бы, прост: местное сообщество управляет своими собственными делами. Это основной, первичный признак всякого самоуправления. Однако, отмеченная выше простота обманчива, поскольку организовать управление территориальной общностью граждан — значит обеспечить регулирование ее деятельности в различных сферах общественной жизни, решать многообразные вопросы местной промышленности, сельского хозяйства, управления муниципальной собственностью, социального обслуживания и культурного развития населения.

Вместе с тем необходимо также учитывать, что соответствующие территориальные общности граждан выступают объектами управляющего воздействия не только субъектов местного самоуправления соответствующего уровня, но и системы государственного управления высших органов государственной власти Российской Федерации и ее субъектов. Это означает, что соответствующий объект испытывает на себе не только самоуправленческое, но и управленческое (“внешнее”) воздействие. Отсюда появляется нужная задача точного формулирования компетенции, объема полномочий, осуществляемых местным сообществом самостоятельно. Общим конституционным критерием определения этой сферы являются вопросы местного значения (ст. 130 Конституции РФ). Они и составляют непосредственный объект местного самоуправления.

Третьим элементом системы местного самоуправления выступает механизм местного самоуправления, представляющий собой органически взаимосвязанную совокупность институтов и организационных структур, обеспечивающих решение населением вопросов местного значения.

В отличие от ранее названных элементов механизм местного самоуправления получил наиболее развернутую характеристику в законодательстве. Так, ч. 2 ст. 130 Конституции РФ устанавливает, что местное самоуправление осуществляется гражданами путем референдума, выборов, других форм прямого волеизъявления, через выборные и другие органы местного самоуправления.

Законодательство о местном самоуправлении в Российской Федерации конкретизирует конституционные положения о механизме местного самоуправления. Так, в числе форм непосредственной демократии называются не только референдум и выборы, но и сходы, конференции граждан. Установлено, что для реализации представительных, распорядительных, контрольных и иных функций местное сообщество образует органы местного самоуправления и наделяет их соответствующими полномочиями.

Федеральным законодательством наряду с публично-властными структурами механизма местного самоуправления допускается существование органов общественного самоуправления, функционирующих преимущественно на низовом уровне сообщества граждан (улица, квартал, микрорайон).

Таким образом, Конституция и федеральное законодательство России указывают на четыре основных блока механизма местного самоуправления в Российской Федерации:

1) институты непосредственной демократии (местные референдумы, сходы, выборы различных органов самоуправления);

2) представительные (выборные) органы местного самоуправления;

3) исполнительно-распорядительные и контрольные органы местного самоуправления;

4) органы общественного самоуправления населения.

С учетом исторических, национальных и иных традиций, местных особенностей территориальные сообщества путем принятия в соответствующем порядке положения (устава) о местном самоуправлении на основе Конституции и Федерального закона о местном самоуправлении устанавливают конкретную схему организации механизма местного самоуправления, определяют структуру и полномочия соответствующих органов.

В правовом регулировании системы местного самоуправления Российской Федерации важная роль отводится принципам местного самоуправления. Последние представляют собой основополагающие идеи, подходы к устройству местного самоуправления, закрепленные в Конституции и Федеральном законе о местном самоуправлении.

С помощью принципов местного самоуправления обеспечивается стройность и последовательность всего государственно-правового регулирования этих отношений. Причем закрепление принципов является одним из наиболее эффективных способов правового регулирования общественных отношений, который наиболее приемлем для Основного Закона в силу обобщенности, концентрированности его содержания. А поскольку, согласно п. “н” ст. 72 Конституции, федеральная компетенция местного самоуправления распространяется только на установление общих принципов организации местного самоуправления, именно последние и являются основой всего федерального законодательства в этой сфере.

Анализ Конституции России и Федерального закона о местном самоуправлении дает возможность выделить следующие принципы местного самоуправления:

соблюдение прав и свобод человека и гражданина;

самостоятельность местного самоуправления в пределах собственных полномочий;

организационная обособленность местного самоуправления, его органов в системе управления государством и взаимодействие с органами государственной власти в осуществлении общих задач и функций;

формирование органов местного самоуправления на основе всеобщего, равного и прямого избирательного права при тайном голосовании;

ответственность органов и должностных лиц местного самоуправления перед местным сообществом;

соответствие материальных и финансовых ресурсов местного сообщества полномочиям органов местного самоуправления;

экономическая и финансовая самостоятельность местного самоуправления;

многообразие форм организации местного самоуправления и самостоятельное определение населением структуры органов местного самоуправления.

Перечисленные принципы соответствуют общедемократическим и международным стандартам, закрепленным в Европейской хартии местного самоуправления.

 

РК

246. Егер баға төмендеген кезде сатып алу көбейсе, онда сұраныс:

+а) баға бойынша икемді

б) баға бойынша икемсіз

в) кіріс бойынша икемді

г) кіріс бойынша икемсіз

д) қиылысқан икемділік

 

247. Сұраныстың қисық бойымен орын ауыстыруы немен байланысты?

а) сұраныстың артуымен

б) сұраныстың төмендеуімен

в) сұраныстың ұсыныстан жоғары болуымен

+г) бағаның өзгеруімен

д) тауарға сұраныстың өзгеруімен

 

248. Егер тауар бағасы 1 %-ға төмендегенде сұраныс 2%-ға артса, онда сұраныс:

а) икемсіз

+б) икемді

в) бірлік икемді

г) абсолютті икемді

д) абсолютті икемсіз

 

249. Егер баға 5 %-ға төмендегенде ұсыныс көлемі 8% -ға төмендесе, онда ұсыныс:

а) икемсіз

б) бірлік икемді

+в) икемді

г) абсолютті икемді

д) абсолютті икемсіз

 

250. Егер тауа бағасы 1%-ға артқанда, сұраныс көлемі 1%-ға кемісе, онда сұраныс:

+а) бірлік икемді

б) абсолютті икемсіз

в) икемсіз

г) икемді

д) абсолютті икемді

 

251. Абсолютті икемсіз сұраныс қисығы қандай болады?

+а) тік сызық

б) көлденең сызық

в) қисық сызықты

г) теріс бағытталған тура сызық

д) оңбағытталған қисық сызықты

 

252. Бағаның өзгерісіне қарамастан жалпы түсім өзгермесе, онда икемділік коэффициенті:

а) бірден жоғары

б) бірден төмен

+в) 0-ге тең

г) 1-ге тең

д) шексіздікке тең

 

253. Егер тауардың кез-келген көлемі бірдей бағаға сатылатын болса, бұл тауарға сұраныс қандай болады?

+а) абсолютті икемсіз

б) абсолютті икемді

в) икемді

г) икемсіз

д) бірлік икемді

 

254. Егер тауарлар бір-бірін алмастыратын болса, мысалы шай мен кофе, онда кофе бағасының артуы неге алып келеді?

+а) шайға сұраныс артады

б) шайға сұраныс кемиді

в) шайға да, кофеге де сұраныс артады

г) шайға да, кофеге де сұраныс кемиді

д) кофеге сұраныс артады

 

255. Сұраныстың баға бойынша икемділік коэффициенті қалай анықталады?

а) бағаның пайыздық төмендеуінің сұраныс көлемінің пайыздық артуына қатынасы

б) жалпы түсімнің пайыздық өзгерісінің сұраныс көлемінің пайыздық артуына қатынасы

в) жалпы түсімнің пайыздық кемуінің бағаның пайыздық артуына қатынасы

+г) сұраныс көлемінің пайыздық өзгерісінің бағаның пайыздық өзгерісіне қатынасы

д) жалпы түсімнің пайыздық өзгеруі

 

256. Мемлекетте тауардың тапшылығы туындап, баға өсті. Мемлекеттік саясаттың қандай жанама шараларын жүзеге асыру тиімдірек?

а) бағаны қатаң бақылау, бағаны көтергені үшін айыппұл енгізу

б) бағаны төмендету мақсатымен кейбір бағаларға бюджеттен қаржы бөлу

+в) жаңа өндірістік қуатты қалыптастыру үшін инвестицияны ынталандыру

г) бағаны төмендету

д) салықты арттыру

 

257. Сұраныс заңы- ол:

а) сұраныстың ұсыныстан жоғары болуы бағаның төмендеуіне алып келеді

б) тұтынушың табыстарының өсуі тұтынушының төлем қабілеттілігін төмендетеді

в) сұраныс қисығы әдетте оң бағытталған

+г) тауар бағасы төмендегенде, сатып алу көлемі өседі

д) тауар бағасының өзгеруі, оған деген сұранысты өзгертпейді

 

258. Баға бойынша икемді сұранысты сипаттай алмайды:

+а) баға бойынша икемділік коэффициенті 1-ден кем

б) егер баға өссе, сатушының жалпы кірісі азаяды

в) сатып алушылар бағаның өзгеруін тез қабылдайды

г) сұраныс көлемінің өзгерісі, бағаның өзгеруіне қарағанда жоғары

д) баға бойынша икемділік коэффициенті 1-ден жоғары

 

259. Егер сұраныс төмендесе, сұраныс қисығы қалай қарай жылжиды?

+а) төмен және солға

б) сағат тілінің айналуы бойынша

в) жоғары және оңға

г) сағат тілінің айналуына қарама-қарсы бағытта

д) жылжымайды

 

260. Қандай фактордың өзгерісі сұраныс қисығының қозғалысына әсер етпейді?

а) тұтынушының талғамы мен қалауы

б) тұтынушының кірісінің өзгеруі

+в) тауардың бағасы

г) тұтынушының саны мен жасы

д) субститут тауарлар бағаларының өзгеруі

261. Өндіріс технологиясы жетілген кезде:

а) сұраныс қисығын оңға жылжытады

б) сұраныс қисығын солға жылжытады

+в) ұсыныс қисығын оңға жылжытады

г) ұсыныс қисығын солға жылжытады

д) сұраныс қисығы мен ұсыныс қисығы жылжымайды

 

262. Тауарлар мен қызметтер нарығы тепе тең жағдайда болады, егер:

а) өндірістің шығындары төмендесе

б) баға шығындар мен пайданың қосындысына тең болса

в) технология деңгейі бірте-бірте өзгерсе

+г) сұраныс пен ұсыныстың көлемі бірдей болса

д) егер мемлекет бағаның жоғары шегін белгілесе

 

263. Егер нарықтық баға тепе-теңдік бағадан төмен болса, онда:

а) тауарлар артықшылығы пайда болады

+б) тауарлардың жетіспеушілігі туындайды

в) сатып алушылар нарығы қалыптасады

г) ресурсқа деген баға төмендейді

д) берілген тауарды өндіруге ынта өседі

 

264. Басқа факторлар өзгеріссіз болып, баға өссе, онда ұсыныс заңы бойынша:

а) сұраныс өседі

б) ұсыныс төмендейді

+в) ұсыныс көлемі өседі

г) ұсыныс көлемі мен сұраныс көлемі теңеседі

д) ұсыныстың көлемі өзгермейді

265. Сұраныс пен ұсынысты реттейтін бағаның рөлі қай нарықта көрінеді?

а) тауар нарығында

б) ресурстар нарығында

в) валюта нарығында

г) бағалы қағаздар нарығында

+д) кез келген нарықта

 

266. Тауарға деген бағаның құлдырауының себебі:

а) жеке кәсіпкерлікке салықтың өсуі

б) тұтынушының пайдалар табысының өсуі

+в) өндірістік ресурстар бағасының төмендеуі

г) өзара толықтыратын тауарларға деген бағаның өсуі

д) жарнама

 

267. Тауарға деген сұраныстың төмендеуіне не әсер етеді?

+а) тұтынушы табысының төмендеуі

б) кәсіпкерлерге салынатын салық жүгінің азаюы

в) берілген тауар бағасының өсуін күту

г) тауар ұсынысының төмендеуі

д) халықтың табысының өсуі

 

268. Сұраныстың бағалық икемділігі жоғары:

+а) бағалы заттарға қарағанда, ең қажетті тауарларға

б) тұтынушыға тауар аса қажетті емес болса

в) тауар өндірісінің балама шығыны жоғары болса

г) сұранысы төмен тауарларға

д) сұранысы жоғары тауарларға

 

269. Артық ұсыныстың әсері қандай?

+а) бағаның түсуіне ықпал етеді

б) бағаның жоғарлауына ықпал етеді

в) бағаға ешқандай әсер етпейді

г) тұтынушыны тауарды сатып алуға ынталандырады

д) сұраныс көлемін ұлғайтады

 

270. Егер тауарға сұраныс пен ұсыныс өссе, онда:

+а) тепе- теңдік баға өседі

б) тепе- теңдік баға өзгермейді

в) тепе- теңдік баға кемиді

г) қоғамның әл-ауқаты өседі

д) сұраныс көлемі өзгермейді

 

271. Тауардың тепе-теңдік бағасымен байланысты қате пікірді табыңыз:

а) баға тепе теңдік бағадан төмен болса, тапшылық болады

б) баға тепе теңдік бағадан жоғары болса, артық ұсыныс пайда болады

в) тепе теңдік бағада тапшылық та, артықшылық та болмайды

г) тепе теңдік бағада ұсыныс көлемі сұраныс көлеміне тең болады

+д) тепе теңдік бағада ұсыныстың көлемі сұраныстың көлемінен артық болады

 

272. Сұраныс заңы нені сипаттайды?

а) сұраныс көлемі бағаға тікелей тәуелді

+б) сұраныс көлемі бағаның өзгеруіне кері пропорционалды тәуелді

в) баға сұраныс көлемінің өзгеруіне тікелей тәуелді

г) сұраныс көлемі бағаның өзгеруіне тәуелді емес

д) сұраныс халық табысының өзгеруіне байланысты өзгереді

 

273. Баға бойынша икемділік кезінде:

а) сұраныс көлемі бағаның өсуімен байланысты өзгермейді

б) сұраныс аз ғана өзгергенде, бағаның өзгерісі жоғары болады

+в) бағаның аз ғана өзгерісі сұранысты үлкен көлемде өзгертеді

г) бағаның өзгерісі жоғары болғанда, сұраныстың өзгерісі аз болады

д) бағаның кемуі жалпы табысты ұлғайтады

 

274. Ұсыныс заңы бойынша:

+а) ұсынылатын тауардың саны мен бағасы арасында тікелей байланыс бар

б) ұсынылатын тауардың бағасы мен санының арасында кері байланыс бар

в) ұсыныстың көлемі бағаның өзгеруіне тәуелсіз

г) ұсыныстың өзгеруі табыстың өзгеруіне тәуелді

д) тұтынушылар табысы мен баға арасында кері байланыс бар

 

275. Ең жоғарғы баға тепе-теңдік бағадан төмен болса, онда:

+а) тапшылық болады

б) ұсыныстың артықшылығы болады

в) ұсыныс өзгереді

г) сұраныс өзгеді

д) өндіріс шығындары қысқарады

 

276. Нарықтық бағаның қалыптасуына әсер етеді:

а) сұраныс заңы

б) ұсыныс заңы

в) құн заңы

г) шекті пайдалылық заңы

+д) сұраныс пен ұсыныс заңы

 

277. Егер мемлекет Х тауарға тепе-теңдік бағадан жоғары баға белгілесе, онда:

+а) тауардың артық өндірісі пайда болады

б) тауардың жетіспеушілігі пайда болады

в) нарықтық тепе-теңдік пайда болады

г) Х тауарының өндірісі кемиді

д) ұсыныс қисығы солға жылжиды

 

278. Төменде көрсетілгендердің қайсысы адамның бір нәрсені сатып алуға тілегі мен қабілетін білдіреді?

а) қажеттілік

+б) сұраныс

в) мұқтаждық

г) тілек

д) талғамы

 

279. Егер тауардың ұсынысы пен сұранысы өссе, онда:

а) баға төмендейді

+б) тауардың саны көбейеді

в) баға тұрақты болады

г) қоғамның әл-ауқаты жақсарады

д) тауардың саны азаяды

 

280. Сұраныс заңын кескіндеудің қандай тәсілі бар?

+а) кестелік, графиктік, функционалдық

б) суреттеу, графиктік, индивидуалдық

в) функционалдық

г) нарықтық сұраныс, жинақталған сұраныс, кестелік

д) факторлы, бәсекелік, функционалдық

 

281. Жеке кәсіпкерлердің көзқарасы бойынша бәсеке- бұл:

+а) халықтың төлем қабілеті бар сұранысы үшін фирмалардың күресі

б) кәсіпорындардың өзара байланысы

в) нарық субъектілерінің белгілі бір экономикалық еркіндігінің болуы

г) капиталдың еркін қозғалысы

д) экономикалық билікті бөлу

 

282. Бензин бағасының төмендеуі автомобиль нарығындағы қисық сызықтарды қалай қарай жылжытады?

а) ұсыныс оңға жылжиды

б) ұсыныс солға жылжиды

+в) сұраныс оңға жылжиды

г) ұсыныс пен сұраныс қисықтары жылжымайды

д) сұраныс солға жылжиды

 

283. Тұтынушылартабысы өскенде қандай тауарға сұраныс төмендейді?

а) бағалы тауарларға

+б) сапасы төмен тауарларға

в) сұранысы бірлік икемді тауарларға

г) алғашқы қажетті тауарларға

д) сұранысы икемсіз тауарларға

 

284. Нақты игіліктің нарықтық сұранысы неге тәуелді емес?

+а) өндіріс көлемін директивті жоспарлауға

б) тұтынушының талғамына

в) икемділікке

г) тұтынушылардың табысына

д) өзара толықтырушы тауарлардың бағасына

 

285. Егер сұраныс өсіп, ал ұсыныс азайса, онда тепе теңдік баға:

а) өзгермейді

б) кемиді

в) тіпті болмайды

г) өсуі де төмендеуі де мүмкін

+д) өседі

 

286. Жер және басқа табиғи ресурстардың ұсынысы:

а) икемділігі 1- ден жоғары

б) икемділігі 1- ден төмен

в) бірлік икемді

+г) абсолютті икемсіз

д) абсолютті икемді

 

287. Абсолютті икемсіз ұсыныс қисығы қандай болады?

а) көлденең сызық

+б) тік сызық

в) қисық сызық

г) оң бағытталған қисық сызық

д) теріс бағытталған қисық сызық

 

288. Ұсыныс факторына не жатады?

а) тұтынушының талғамы

б) тұтынушының саны

в) тұтынушының кірісі

г) тұтынушының күтуі

+д) ресурс бағалары

 

289. Егер нарықта бірдей өнім шығаратын бәсекелестер саны көп болса, онда сұраныс:

а) бірлік икемді

б) абсолютті икемді

+в) икемді

г) икемсіз

д) төмен икемді

 

290. Тауар сапалы және талапқа сай болады, егер:

а) табыстың өсуімен тұтынушы тұтыну көлемін азайтса

б) бағаның төмендеуімен көп тауарлар сатып алынса

+в) табыстың өсуімен тұтынушы тұтыну көлемін арттырса

г) бағаның өсуімен тұтынушы алатын тауарлар саны өзгермесе

д) тұтынушы денсаулығына кері әсері болмаса

 

291. Тұрақты капитал деген не? (К.Маркс)

а) физикалық қасиеті бойынша тұрақты

+б) өндіріс үрдісінде оның құны өспейді

в) физикалық қозғалмайды

г) пайдалану үрдісінде түрін өзгертпейді

д) барлық аванстық капитал

 

292. Өзгермелі капитал деген не (К.Маркс)?

а) бір химиялық жағдайдан басқа жағдайға өтеді

б) физикалық қозғалады

в) пішіні, түрі өзгереді

+г) қосымша құнды қалыптастыра отырып, пайдалану үрдісінде оның құны өседі

д) пайдалану үрдісінде оның құны кемиды

 

293. Тұрақты және өзгермелі капиталға бөлудің себебі (К.Маркс):

а) өндіріс процесіне қатысуы әр түрлі

б) ұдайы өндірістегі ерекшеліктері әртүрлі

+в) қосымша құнды жасаудағы рөлдері әр түрлі

г) натуралдық нысандары әртүрлі

д) еш айырмашылығы жоқ

 

294. Қосымша құн қалай пайда болады (К.Маркс)?

а) тауарды өз құнынан жоғары бағада сату арқылы

б) тауар құнынан бағаның ауытқуы арқылы

+в) жұмыс күші- тауарды тұтыну арқылы

г) жұмыс күшін өз құнынан төмен бағада сатып алу арқылы

д) өндіріс құралдарын пайдалану арқылы

295. Шекті өнім қалай анықталады?

+а) өнімнің өсімшесінің ресурстың өсімшесіне қатынасы арқылы

б) барлық өнім көлемінің ресурстың өсімшесіне қатынасы арқылы

в) жалпы өнімнің өсімшесі арқылы

г) өнімнің өсімі болмаған жағдайда

д) жұмыста машина қолдану арқылы

 

296. Кез келген өндіріс факторының қосымша бірлігін арттыру арқылы алынған өндірістің өсішесі қалай аталады?

а) ақша түріндегі шекті өнім

б) қосымша тауар бірлігінен алынатын шекті табыс

+в) өндіріс факторының шекті өнімі

г) өнімге сіңген еңбек мөлшері

д) натуралды түрдегі шекті өнім

 

297. Өндіріс факторларының жиынтық шығындары мен өндіріс көлемі арасындағы өзара байланыс қалай аталады?

а) еңбектің өсуі

б) өзіндік құн

в) икемділік

г) сатылу көрсеткіші

+д) өндірістік функция

 

298. Изокванта дегеніміз-.......

а) ұсыныс кестесіндегі бағамен байланысты тауардың саны

б) құндары бірдей еңбек пен капиталдың үйлесуін көрсететін қисық

в) тауардың бағасы мен көлемі арасындағы қатынасты көрсететін қисық

+г) белгілі бір өнім көлемін өндіруде пайдалануға болатын өзгермелі ресурстардың үйлесуін көрсететін қисық

д) тауар бағасы мен сраныс мөлшері арасындағы қатынасты көрсететін қисық

 

299. Изокоста дегеніміз-.....

а) ұсыныс кестесіндегі бағамен байланысты тауардың саны

+б) құндары бірдей еңбек пен капиталдың үйлесуін көрсететін қисық

в) тауардың бағасы мен көлемі арасындағы қатынасты көрсететін қисық

г) белгілі бір өнім көлемін өндіруде пайдалануға болатын өзгермелі ресурстардың үйлесуін көрсететін қисық

д) тауар бағасы мен сраныс мөлшері арасындағы қатынасты көрсететін қисық

 

300. Өндіріс факторларының өнімділігінің кему заңы:

а) уақыт өте жердің өнімділігі төмендейді

б) барлық ресурстар олардың өнімділігінің кемуіне қарай өндіріске тартылады

+в) өзге факторлардың шығындарын тұрақты қалдырып, өзгермелі ресурстардың санын арттыру оның шекті өнімін төмендетеді

г) өзгермелі фактордың шекті өнімі көбейеді, ал жалпы өнім төмендейді

д) масштабтың оң әсері байқалады

 

301. Жалпы өнім бұл-.....

а) өзгермелі шығындар нөлге тең болғандағы өндірістің көлемі

+б) өндірістің барлық факторларын қолданудан алынатын өндіріс көлемі

в) өндіріс факторларының тұрақты жағдайындағы өндірістің өсімі

г) қосымша өндіріс факторларын енгізгендегі өндірістің өсімі

д) тұрақты шығындары нөлге тең болғандағы өндіріс көлемі

 

302. Орташа өнім бұл-

а) тұрақты фактор бірлігін пайдаланудан алынады

б) өндірістің барлық факторларын пайдаланудан алынады

+в) өндірістің өзгермелі фактор бірлігін пайдаланудан алынады

г) өндірістің тұрақты факторының қосымша бірлігін пайдаланудан алынады

д) өндірістің өзгермелі факторының қосымша бірлігін пайдаланудан алынады

 

303. Өндіріс факторының бағасы өскенде, фирма қысқа мерзімде не істеуі қажет?

а) осы фактор санын көп мөлшерде қолдану керек

+б) осы фактор санын аз мөлшерде қолдану керек

в) осы фактор санын бұрынғы көлемде қолдану керек

г) өндіріс факторын қолдану оның бағасына қатысты емес

д) өндіріс факторының бағасы оны қолдануға әсер етпейді

 

304. Капиталдың қорлануы дегеніміз-

+а) өндірісті кеңейту үшін қосымша құнның бір бөлігін қолдану

б) қосымша құнның бір бөлігін байлыққа айналдыру

в) қосымша құнның бір бөлігін банк шотында жинау

г) қоймадағы тауарлар

д) мерзімді депозит

 

305. Тұрақты капитал деген не?

а) физикалық қасиеті бойынша тұрақты

б) физикалық қозғалмайды

+в) пайдалану кезінде оның құны өспейді

г) пайдалану үрдісінде түрін өзгертпейді

д) барлық аванстық капитал

 

306. Өзгермелі капитал деген не?

а) өзінің материалдық заттай түрін өзгертетін капиталдың бір бөлігі

б) физикалық қозғалмайды

в) пайдалану үрдісінде оның құны жоғарыламайды

+г) пайдалану үрдісінде оның құны өседі

д) пайдалану үрдісінде оның құны кемиді

 

307. Капиталдың өзгермелі және тұрақты деп бөліну себебі неде?

а) өндіріс процесіне қатысуы әр түрлі

б) ұдайы өндірістегі ерекшеліктері әртүрлі

+в) қосымша құнды жасаудағы рөлдері әр түрлі

г) натуралдық нысандары әртүрлі

д) еш айырмашылығы жоқ

 

308. Негізгі өндіріс қорлары дегеніміз-

а) шикізат, материалдар, жұмыс күші

б) өндірістегі дайын өнім

в) өндірістік циклда тек бір рет болатын материалдық заттар

г) отын, энергия, жартылай фабрикаттар

+д) өндірістік циклда бірнеше рет қолданылатын, дайындалатын өнімнің бөліктеріне өз құнын біртіндеп өткізетін материалдық құралдар

 

309. Айналмалы өндірістік қорлар- бұл:

+а) бір өндірістік циклда толық қолданылатын және дайын өнімге өз құнын толық өткізетін материалдық заттар

б) өндірістен шыққан дайын өнім

в) ғимараттар мен құрал-жабдықтар

г) тұтынушыларға жеткізуге арналған дайын өнім

д) дайындалатын өнімнің бөліктеріне өз құнын біртіндеп өткізетін материалдық құралдар

 

310. Амортизация- бұл:

а) сауда-саттық іс-әрекет нәтижесіндегі табыстан жасалатын аударымдар

б) жинақ қорына аударымдар

+в) белгілі бір уақыт аралығында қолданылған негізгі капиталдың құнына тең жыл сайынғы аударымдар

г) кәсіпорынның уақытша қолданылмаған құралдары

д) ақша құралдарымен тәуекел еткені үшін төлем

 

311. Капиталдың айналым жылдамдығы –бұл:

а) өндіріс уақыты

б) айналыс уақыты

в) кәсіпорынға ақшаның қайту жылдамдығы

+г) бір жыл ішінде жасалатын ресурс айналымының саны

д) жұмыс күшінің қозғалысы

 

312. Негізгі капиталды тұтынуға бағытталған аударымдар:

а) таза инвестициялар

+б) амортизация және амортизациялық аударымдар

в) тұтыну қоры

г) жалпы инвестициялар

д) өндіріске тән шығындар

 

313. Мына тұжырымның қайсысы «инфрақұрылым» түсігіне сәйкес келеді?

а) еңбек уақыты ішінде пайда болатын оң нәтиже, мақсатты іс әрекеттің түрі

б) барлық денгейдегі нақты және болашақ қажеттіліктерді жаппай қанағаттандыруды қамтамасыз ететін құрылым

+в) жалпы өндіріс жағдайлары мен адамдардың өмір сүруін қамтамасыз ететін шаруашылық түрлерінің жиынтығы

г) жоғарғы деңгейдегі шаруашылық іс-әрекет

д) ұлттық шаруашылықты басқаруға мүмкіндік береді

 

314. Капиталды ұдайы өндіру дегеніміз не?

а) ұдайы өндірісті қарастырудың басқа әдісі

+б) өндірістегі үзіліссіз процесс

в) экономика салаларының өзара байланысы

г) өндірістегі дара процесс

д) экономика салаларының өзара байланысын білдіреді

 

315. Ұдайы өндірістің өндірістен қандай айырмашылығы бар?

а) айырмашылығы жоқ

б) қоғамдық өндіріс басқа әдіс арқылы қарастырылады

+в) көп рет қайталатын өндіріс процесі

г) экономика салаларының өзара байланысы ретінде

д) өндіріс нәтижесі-бір өнім түрін шығару

 

316. Қандай ұдайы өндіру нысанында қосымша құн толығымен табыс ретінде пайдаланылады?

+а) жай ұдайы өндірісте

б) ұлғаймалы ұдайы өндірісте

в) экономикалық дағдарыс кезеңінде

г) өндірістің құлдырауы кезінде

д) экономиканың өркендеуі кезінде

 

317. Тауар айналысының формуласы қайсы?

+а) Т-Д-Т

б) Д-Т-Д

в) Д-Т-Д¹

г) Д- Д¹

д) Т- Д¹

 

318. Айналмалы капиталға тән емес:

а) өнім дайындау үрдісінде толық қолданылады

б) оның құны дайын өнімге толық ауысады

в) оның құны тауарды сатқаннан кейін толық қайтарылады

г) ол жаңа капиталды сатып алуға қайта жұмсалынады

+д) оның құны өнімге біртіндеп өтеді

 

319. Қандай капитал қосымша құн жасайды?

а) сауда капиталы

+б) өнеркәсіп капиталы

в) қарыз капиталы

г) өсім алушы капиталы

д) кез-келген капитал

 

320. Негізгі және айналмалы капитал деп бөлудің тұрақты және өзгермелі капитал деп бөлуден айырмашылығы неде?

а) бұл өндірістік капиталдың бір бөлігінің қозғалысқа түсетін нысандары

+б) өндірістік капитал бөлімдерінің құндарының айналымға түсуімен ерекшеленеді

в) құн және қосымша құнды жасаудағы олардың рөлі әртүрлі

г) физикалық формалары өзгеше

д) ешқандай айырмашылығы жоқ

 

321. Жеке капитал айналымы көрсетпейді:

а) өнеркәсіптік капитал қосылған құнды қалыптастырушы

б) өндіріс пен айналыс салалары тікелей байланысты

в) айналым процесінде капитал өзінің қызметтік формасын өзгертеді

г) капитал үнемі қозғалыста болуы керек

+ д) капитал қозғалысы бір циклмен ғана шектеледі.

 

322. Амортизация дегеніміз не?

а) негізгі капиталдың моральдық тозуы

б) айналмалы капиталдың физикалық тозуы

+в) негізгі капиталдың моральдық және физикалық тозуы

г) тек белсенді капиталдың тозуы

д) тек пассивті капиталдың тозуы

 

323. Айналмалы капиталдың уақыты неден тұрады?

а) өндіру уақытынан

б) айналым уақытынан

в) жұмыс уақытынан

+ г) өндіру және айналым уақытынан

д) жұмыс уақыты мен сату –сатып алу уақытының сомасынан

 

324. Өнеркәсіп капиталының үздіксіз қозғалысы қандай нысандарды қамтиды?

а) тек өндірістік нысанды

б) тек ақшалай нысанды

в) тек тауарлы нысанды

+ г) бір мерзімде өндірістік, ақшалай және тауарлы нысандарды

д) бір мерзімде өндірістік және тауарлы нысандарды

 

325. Негізгі капиталдың элементтеріне жатпайды:

а) машина, құралдар мен құрылғылардың құны

б) өндірістік ғимараттардың құны

в) құрылғылар мен тасымалдаушы механизмдер құны

г) көлік құралдарының құны

+ д) отын, шикізат, қосалқы заттар.

 

326. Айналмалы капиталға не жатады?

а) машина, құрал – саймандар мен жабдықтар құны

б) шикізат, отын, қосымша материалдар құны

в) жұмысшылардың жалақысы

г) машина, құрал – саймандар мен жабдықтау құны, шикізат, отын, қосымша материалдар құны

+д) шикізат, отын, қосымша материалдар құны және жұмысшылардың жалақысы

 

 

327. Айналмалы капиталдың ерекше белгілері (дұрыс емес жауапты белгілеңіз):

+а) ауыспалы айналым барысында өзінің натуралды формасын сақтайды

б) бір ауыспалы айналым ішінде олардың құны толығымен дайын өнімге өтеді

в) әрбір ауыспалы айналымнан кейін олардың құны меншік иесіне ақшалай түрде қайтады

г) меншік иесіне қайтқан ақша құралдары қайтадан өндіріс процесін жалғыстыру үшін айналмалы құралдарды сатып алуға жұмсалады

д) әрбір өндірістік цикл ішінде толық тұтынылады

 

328. Негізгі капиталдың басты белгілері (дұрыс емес жауапты белгілеңіз).

а) көптеген өндірістік цикл ішінде өзінің натуралды формасын сақтайды

+б) бір ауыспалы айналым ішінде олардың құны толығымен дайын өнімге өтеді

в) көптеген ауыспалы айналым ішінде олардың құны дайын өнімге біртіндеп өтеді

г) олардың құны меншік иесіне біртіндеп ақшалай түрде қайтады

д) олардың тозу құны кәсіпорын шотында жинақталады

 

329. Берілгендердің қайсысы капиталдың жалпылама формуласы болып табылады?

+а) А– Т - А'

б) Т – А – Т

в) А – Т – А

г) А – А '

д) Т – Т '

 

330. Тұрақты шығындар – бұл...

а) кез келген өнім көлемінің минималды шығындары

б) айқын емес шығындар

+в) фирма ешқандай өнім өндірмесе де болатын шығындар

г) саты алу кезіндегі баға бойынша ресурстарға кеткен шығындар

д) жер иелері мен жұмысшыларға төлем

 

331. Өндіріс көлемінің оптималды көлемін анықтауда ескерілмейтін шығындар:

+а) орташа

б) айнымалы

в) шекті

г) бухгалтерлік

д) жалпы

 

332. Тұрақты және өзгермелі шығындар түсінігі:

а) ұзақ мерзімді кезеңде болады

+ б) қысқа мерзімде болады

в) монополистік нарықта болады

г) жетілген бәсеке нарығындаболады

д) жетілмеген бәсеке нарығында болады

 

333. «Экономикалық шығын» ұғымына жататындар:

а) жұмысшыларға, жер иелеріне, капитал иелеріне барлық төлемдер

б) жалпы

в) жұмысшыларға, кәсіпкерлерге төлем минус қалыпты пайда

+г) жұмысшылардың, жер иелерінің, капитал иелерінің тек өндірістік ресурстары үшін ғана төлемдер

д) жалдамалы жұмысшылардың жалақысы мен кәсіпкерлердің тәуекелі үшін төлем

 

334. Өндіріс шығындарын төмендету:

а) пайдамен байланысты емес

+б) пайданың пайда болу шарты

в) бугалтерлік пайданы қалыптастырады

г) пайданың азаюына әкеледі

д) экономикалық пайданы қалыптастырады

 

335. Жалпы шығындар – бұл...

а) экономикалық шығындар

б) тұрақты шығындар

в) өзгермелі шығындар

+г) өзгермелі шығындар мен тұрақты шығындар

д) бухгалтерлік шығындар.

 

336. Орташа шығын:

а) өнім бірлігіне кеткен шығындар

б) өнім бірлігіне кеткен өзгермелі шығындар

+в) өнім бірлігіне кеткен жалпы шығындар

г) өнім бірлігіне кеткен тұрақты шығындар

д) тұрақты және өзгермелі шығындардың сомасы

 

337. Бухгалтерлік шығын – бұл...

а) тұрақты және өзгермелі шығындардың сомасы

б) өнімді өндіру және сату шығындары

в) өнімнің өндірілуіне кеткен ақшалай шығындар

+г) ресурстың құны оны сатып алу бағасына тең

д) өнім бірлігіне кеткен жалпы шығындар

 

338. Жалпы табыс– бұл...

а) сатудан түскен түсім минус бухгалтерлік шығын

+ б) барлық өнімді сатудан түскен табыс

в) өндірілген жалпы өнімнің құны

г) сатудан түскен түсім минус экономикалық шығын

д) қосымша өнімді сатудан түскен табыс

 

339. Шекті табыс – бұл...

а) сатылған бір өнімге келетін жалпы табыс

б) бір өнімге келетін жалпы табыс

+ в) сатылатын өнім бірлігін өзгерту нәтижесінде алынатын қосымша табыс

г) өнім бірлігіне келетін орташа табыс

д) барлық өнім сатудан түсетін жалпы табыс

 

340. Өндіріс шығындары құннан қалай ажыратылады?

+ а) сандық

б) сапалық

в) сандық және сапалық

г) айырмашылығы жоқ

д) жалпы салыстыруға болмайды

 

341. Төменде көрсетілген шығындардың қайсысы тұрақты шығындарға жатады?

а) жұмысшылар жалақысы, амортизациялық аударымдар, ренталық төлемдер

+ б) басқарушы қызметкерлердің, күзетшілердің жалақысы, несие бойынша %, амортизациялық аударымдар

в) еңбек қауіпсіздігі, күзет, шикізат пен құрал – жабдық шығындары

г) шикізат, электроэнергия, рента, несие бойынша % шығындары

д) шикізат, отын, электроэнергия үшін төлемдер

 

342. Қысқа мерзімде фирманың айнымалы шығындарын туындататын факторлар:

а) банктік несие пайызының өсуі

б) жергілікті салықтың өсуі

+в) шикізат бағасының өсуі

г) құрал жабдыққа арендалық төлемнің өсуі

д) амортизациялық аударымның өсуі

 

343. Өндіріс факторының бағасы өскенде, фирма қысқа мерзімді кезеңде не істеуі тиіс?

а) осы факторды көп қолдануы тиіс

+б) осы факторды аз қолдануы тиіс

в) осы факторларды бұрынғы көлемде қолдануы тиіс

г) фактордың бағасы бұл факторды пайдалануға еш әсер етпейді

д) өнім бағасын төмендету қажет

 

344. Қалыпты пайда қай шығындармен байланысты?

+а) ішкі

б) сыртқы

в) тұрақты

г) айнымалы

д) байланысы жоқ

 

345. Шекті шығын дегеніміз:

+а) қосымша өнім бірлігіне жұмсалады

б) аймақтың жол құрылысына жұмсалады

в) көтерме базарды ұстауға жұмсалады

г) ғимаратқа қосымша электр жарығын орнатуға жұмсалады

д) жұмыссыздар үшін қоғамдық жұмыстар ұйымдастыру үшін жұмсалады.

 

346. Экономикалық шығын ұғымын қалай түсінуге болады?

+а) құрамында айқын және айқын емес шығындар, сонымен қатар қалыпты пайда бар

б) құрамында айқын шығындар бар, ал айқын емес шығындар кірмейді

в) құрамында айқын емес шығындар бар, ал айқын шығындар кірмейді

г) құрамына айқын да, айқын емес шығындар да кірмейді

д) айқын шығындар айқын емес шығындардан қалыпты пайда мөлшеріне жоғары

 

347. Ұзақ мерзімді кезеңде:

+а) барлық шығындар өзгермелі

б) барлық шығындар тұрақты болып табылады

в) өзгермелі шығындар тұрақты шығындарға қарағанда тез өседі

г) тұрақты шығындар өзгермелі шығындарға қарағанда тез өседі

д) барлық шығындар айқын емес болып табылады

 

348. Жалпы шығынды құрайтын қай формула?

а) VC

Q

б) DТС

DQ

в) FC

Q

+г) FC + VC

д) AVC + AFC.

 

349. Шекті шығындардың формуласы қандай?

а) VC

Q

+б) DTC

DQ

в) FC

Q

г) FC + VC

д) AVC + AFC

 

350. Орташа тұрақты шығындардың формуласы қайсы?

а) VC

Q

б) DTC

DQ

+в) FC

Q

г) FC + VC

д) AVC + AFC

 

351. Орташа айнымалы шығындардың формуласы қайсы?

+а) VC

Q

б) DTC

DQ

в) FC

Q

г) FC + VC

д) AVC + AFC

 

352. Экономикалық пайда ненің айырашылығынан туындайды?

а) жалпы түсім мен өдірістің ішкі шығындары арасында&#




Дата добавления: 2014-12-20; просмотров: 82 | Поможем написать вашу работу | Нарушение авторских прав




lektsii.net - Лекции.Нет - 2014-2024 год. (0.219 сек.) Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав