Читайте также:
|
Өнеркәсіп меншігінің қорғалуы патенттік құқық негізінде іске асырылады.
Өнеркәсіп меншігі объектілеріне деген құқық субъектілері болып иесінің міндеттері жеке және заңды тұлғалар болып табылады (сурет14). Жеке тұлғаларға ҚР азаматтары, шетел азаматтары, қос азаматтығы барлар және азаматтығы жоқ тұлғалар жатады. Заңды тұлғаларға шаруашылық қоғамдар мен серіктестіктер, өндірістік және тұтынушы кооперативтер, мемлекеттік коллективтік арендалық кәсіпорындар, қоғамдық ұйымдар, әртүрлі қорлар т.б. жатады.
Өнеркәсіп меншігін қорғау құжаты-патент немесе куәлік.
Патент, өзінің заңдарына сәйкес мемлекеттің беретін құжаты, ол бір жағынан өнеркәсіп меншігіне деген құқықтарды, объектіні пайдаланудағы авторлық және айрықша құқықтарды растап, басымдықты куәландырады.
Екінші жағынан патент сол патент иесіне ұсынылған құқықтардың қорғалуын қамтмасыз етеді. Қорғалуға деген құқық және қорғаудың сәкес механизмі патентті берген мемлекеттің заңдарында көрініс табады.
Патент беріледі - автор немесе оның құқық иелеріне, патентті беруі бойынша өтінімде көрсеткен өнертабыс, пайдалы модель, өнеркәсіптік үлгі авторына (авторларға) немесе автордың жұмыс берушісі, жеке,(немесе) заңды тұлғаларға.
Қызмет бабымен, тапсырма ретінде жұмыскер жасаған өнеркәсіп меншігі объектісіне қатысты патент алу құқығы жұмыс берушіге тиесілі егер екеуінің арасындағы келісім-шартта басқасы қарастырылмаса. Жұмыс беруші патентті алған жағдайда жұмыскер жұмыс берушінің объектіні пайдаланудан тапқан пайдасына сай сыйақы алуға құқылы. Сыйақының мөлшері жұмыскер мен жұмыс берушінің арасындағы келісіммен анықталады.
| Құқық иелері | Автор Жеке тұлға Заңды тұлға Жұмыс беруші (автордың қызмет тапсырмасын орындау кезіндегі жасағаны, шартпен басқадай жағдай қарастырылмаса.) |
| Патент иесінің айрықша құқығы | Пайдалану Пайдалануға рұқсат беру Пайдалануға тыйым салу |
| Автордың және патент иесінің құқықтарын қорғауды қамтамасыз ету | Құқық иесінің құқықтарының бұзылуына байланысты әртүрлі сот инстанцияларында тексеру, қарау |
| Патент иесінің айрықша құқықтарын бұзу болып табылмайтын іс-әрекеттер | Ертеректе пайдаланылса Коммерциялық пайдалану болып табылмайтын басқа да әрекеттер.Ұлттық қауіпсіздік үшін пайдалану (РФ үкіметінің рұқсатымен) |
| Патент | Объектіні міндетті түрде пайдалану, Баж төлеу |
Сурет 1.4 Өнеркәсіп меншігі объектілері.
Жұмыскер объектіні жасайтыны жайлы хабарлағаннан кейінгі төрт ай бойы жұмыс беруші пайдалану бойынша нұсқаулар жасамай, бұл жағдайды құпияда ұстау керектігі туралы жұмыскерге хабарламай, ешқандайда іс-әрекет жасамаса, жұмыскер өз бетімен патент алу жайлы өтінім беруге құқылы. Жұмыс беруші бұндай объектіні патент иесіне өтемақы беру арқылы пайдалана алады.
Егер өнертабысты жасауға бірнеше тұлға қатысса, олардың бәрі де тете авторлар болып табылады, олардың өздеріне тиесілі құқықтарды пайдалану тәртібі араларындағы келісім арқылы шешіледі.
Авторлық құқық ажырағысыз жеке және мерзімсіз қорғалатын құқық болып табылады.
Объектіні жасауда өзінің шығармашылық үлесін қоспаған,тек техникалық, материалдық басқадай көмек жасаған немесе объектіге қатысты құқықтарды реттеуге, пайдалануға көмек берген тұлғалар автор болып танылмайды.
Өнеркәсіп меншігі объектілерінің иелері мен жасаушылары белгілі мүліктік және мүліктік емес құқықтарға ие.
Мүліктік емес құқықтар тұлғаның материалдық қамтамасыз етіп, экономикалық мазмұны жоқ болады. Олар азаматтық құқықтарға жатады. Жеке мүліктік емес құқықтарға жататын негізінен авторлық құқығы, өтінім бойынша жарияланған деректерде өнеркәсіп меншігі объектісінің жасаушысы өзінің аталуын талап ету құқығы.
Мүліктік құқықтар да азаматтық құықтарға жатады. Бірақ олар белгілі экономикалық мазмұнға ие. Бұл айрықша құқық, құжат иесінің өнеркәсіп меншігі объектісін төмендегідей түрде коммерциялық пайдаланудағы айрықша құқығы: өндіріс түрінде, қорғау құжатына құқықтарды беру, пайдалануға қатысты құқықтарды беру (лицензиялар); өнеркәсіп меншігі объектісін жасаушының ақшалай сыйақыға деген құқығы.
Дата добавления: 2015-04-26; просмотров: 22 | Поможем написать вашу работу | Нарушение авторских прав |