Читайте также:
|
Қысқы мерзім ішінде Қазақстанды егеменді тәуелсіз мемлекет ретінде дүниежүзінің 170-дан астам елі мойындады. Минералды ресурстарға бай Қазақстан шетел капиталын өзіне тартып, мыңға тарта біріккен кәсіпорын құрылды. Оның ішінде Қазақстан территориясында жұмыс жасап жатқан ірі шетел компаниялары мыналар: Шеврон, Бритишгаз, Аджип, Мобил, Самсунг және басқалар.
Өнеркәсібі дамыған елдермен АҚШ, Германия, Ұлыбритания, Франция, Жапония, Оңтүстік Корея т.б.) халықаралық қатынастарды дамыту жүзеге асуда. Осындай игі істер АСЕАН және Индонезия, Малайзия және Сингапурмен айырықша. Ынтымақтастық Таяу және Орта Шығыс елдерімен дамуда. Оларға Түркия, Иран, Сауд Арвиясын жатқызамыз. Ресей, Өзбек, Қырғыз елдерімен экономикалық қатынастар басым бағыттар ұстауда. Еуропа экономикалық одақ елдерімен Қазақстанның экономикалық қатынаста болуы үлкен стратегиялық мүдделілікті байқатады.
Дәстүрлі экономикалық қатынастарды Қазақстан барлық ТМД елдерімен және Шығыс Еуропамен жалғастыруда.
Қытаймен өзара ұзақ мерзімді қатынас жаңа деңгейге көтерілді.
Қазақстан қазіргі кезде дүниежүзіндегі 145-тен астам елдермен сауда қатынастарын жүргізуді. Экспорттық тасымал әлемнің 122 елімен, импорттық тауар түсімі 115 мемлекетпен жүргізілуде.
Экспорттық құрылымындағы басты үлесі - металургиялық қнімдер, минаралды шикізат, тамақ өнеркәсібі өнімдері мен бұл өнеркәсіп үшін шикізаттар, химиялық өнімдер, сондай-ақ химиялық өнеркәсіпке машин, қондырғы, транспорттық құралдар мен приборлар.
Қазіргі уақытта Қазақстаннан сыртқа рыногқа әртүрлі тауарлардың 200-ден астам түрлері шығарылуда. Әлемдік нарықта қазақстанның түсті металдары, феррославтары, минаралды тыңайтқыштары, қара метал прокаты, көмір-сутек шикізаты жоғары сұранысқа қолданылады.
Қазақстан экономиканы реформалауда шетел капиталын бәсекелестік негізде тартуды алға қоюда. Ол экономиканың күрделі мәселесін шешіп қана қоймайды, жаңа технологияны әкелуді, экспорттық өнімнің бәсекелік қабілетін арттыруды көздеп, ішкі нарықты өзімізде шығарылған тауар мен толтыруды мақсат етеді.
Республикамыздың экспорттық тауарлардың айырықша тобын агроөнеркәсіптік комплекс өнімдері құрайды: астық, мақта, жүн, тері шикізаты, ет консервілері.
Жоғарыда атап өткеніміздей, экспорттық өндірісті дамыту Қазақстанда басым бағыттарға ие болуда. Қазақстан Республикасы ТМД елдерімен кең көлемде экономикалық байланыстар жасап келеді. Демек, республика үшін негізгі серіктес болып ТМД елдері жатады, оның ішінде біріншісі –Ресей. Республикадағы экспорттық құрылымның негізін ірі-тонналық өнімдер-мұнай, астық, көмір, руда және концентраттар, қара металл прокаты, мыс, мырыш, қорғасын құрайды. Осы өнімдерді алыс жаққа тасу экономикалық жағынан тиімсіз, себебі оларды қымбаттатып жібереді. Сондықтан Қазақстан үшін таяу көршілермен сауда-саттық жасау пайдалы.
Жылдан Қазақстан Республикасының сыртқы сауда айналымы 2004 жылмен салыстырғанда 38,9 пайызға өсті. Сауда балансы активті сипат алды. Қазақстанда сыртқы сауда сальдосының 9,4 млрд долларға өсуі қанағаттанарлық.
ТМД елдер үкіметі басшыларының соңғы мәжілісінде достастық елдерінің интеграциялық даму бағдарламасының жазбасы қаралды.
Тұжырымдамада интеграциялық процесті дамытудың мынандай принциптері қаралған:кеден кедергілерін жоюуы, салық, акция алымын төмендету, отандық тауар-өндірушілерді қорғау шараларын жасау. Осы процестерге – «микродеңгейдегі интеграция» деген айдар танылды.
Шаруашылық субъектісінің әр түрлері осы аталған негізде «микродеңгейдегі интеграцияны» жүзеге асырады.
Бұл Ресей мен Қазақстан жобасында тәп-тәуір өткерілмек. Біріккен кәсіпорындар мен қаржы-өнеркәсіп топтары құрылып, керек жобаларды мұнай өндіру ж»не газ салаларында, көмір өндіру, машина құрылысында өткеру жүзеге асырылуда.
Ұғыну қажет терминдер:
Дүниежүзілік шаруашылық, индустиралды елдер, жаңа индустриалды елдер, мұнай өндіруші елдер, нашар дамыған елдер, дамыған елдер, өндіріс специализициясы, халықаралық еңбек бөлісі: жалпы, жеке, бірыңғай, өнеркәсіпті интернационализациялау, халықаралық экономикалық интеграция.
Дата добавления: 2015-01-30; просмотров: 41 | Поможем написать вашу работу | Нарушение авторских прав |