Сөйлем құрастырыңыз. Отбасы мүшелері, есейген кезде, мейірім, тәрбие, әңгіме-дүкен құру, тең дәрежеде сезіну, төрт көзі түгел.
Отбасы мүшелері баланын мейріміне, тәрбиесіне, өмірге деген көз қарасына үлкен ықпал етеді. Адам есейген кезде өзін дұрыс ұстау білу керек, дұрыс әңгіме-дүкен құрып, төрт көзі түгел болу керек осынын бәрі адамға деген көз қарасына әсер етеді.
Төмендегі сөздер мен сөз тіркестерінен сөйлем құраңыз.Түсі игіден түңілме, адамның тектілігі, баланы жастан, ататек, әке өсиеті, анасына қарап.
Түсі игіден түңілме деп біздің ата-әжеміз айтатын. Баланы жастан тәрбиелеу керек, одан адамның тектілігі қалыптасады. Ататек деген жеті ата. Әке өсиеті деген біздің заманда бар ма? Анасына қарап қызын ал деп айтады.
Халық саны, қоғам талабы, жаңаша көзқарас, өтпелі кезең, демографиялық өсім, өркениетті жол, рухани мәдениет, адамның мінез-құлқы деген сөз тіркестерін қатыстырып, сөйлем құрастырыңыз.
Республикамыздың халық саны жыл сайын өсіп жатыр, бұл демографиялық өсімді мемлекет қолдайды. Қоғам талабы адамдардың жаңаша көзқарасын талап етеді, себебі өтпелі кезен өтті. Қазақстан өркениетті жолға түсті, бірақ рухани мадиеті және адамның мінез-құлқы өзгерді.
Берілген сөздермен сөйлем құраңыз.
Асығыс, басқару, меңгеру, мезгіл, үлгеру, қажеттілік, үнемдеу, күш-жігер, шынайы, шешім, жау.
Мен жұмысымды өткізіп үлгермейжатырмын, бірақ асығыс жасауға да болмайды. Бір мезгілдің ішінде біз екі бағдарламаны меңгеруіміз керек.
Берілген сөздермен сөйлем құраңыз.
Ас-қағым сәт, мазалау, жұлып тастау, ажар беру, балғын, жігер, мәңгі, небір, тындыру.
Қас-қағым сәтте түймемді жұлып тастады. Адамның қолы бос болмаса мазаламау керек. Жігер, мейрім, адалдық және т.б. жақсы қасиеттер адамға ажар береді және балғын көрсетеді. Менің қолым бос емес небір нәрселерді әлі тындыруым керек. Мәңгі махабатпен достыққа мен сенемін.
Берілген сөздермен сөйлем құрау: күй құдіреті, жас батыр, күй орындау, бейбіт, жауығу, азат, қария, тарту, безілдету.
Батырлардың, хандардың заманында күй құдіреті мықты болған, күйлердің тақырыптары азат, бейбітшілік және жаулардың жауығуы. Жас батырлармен қариялар күй орындау, домбыра тарту кезінде күш жинап жігер болады, осы оларға жауды безілдетуге көмектеседы.
Берілген сөздермен сөйлем құрау: қоршаған дүние, терең сырлы сұрақ, кемелдену, жетілу, өнерге үйрену, қателікке ұрынбай, жүрек тазалығы.
Қоршаған дүние терең сырлы сұрақтарға толы. Адамды кемелденуге болмайды, ол оның жетілуіне кедергі болады. Өнер жолында биікке жету үшін өнерге үйреніп, қателікке ұрынбай, жүрек тазалығы қажет.
Берілген сөздермен сөйлем құраңыз.
Асірет, ауызға алу, кейінгі ұрпақ, қан қысымы, жер үстінде, ұрпақ денсаулығы, генетикалық зардаптары, халықаралық қозғалыс.
Жер үстіндегі экологияның нашарлығы ұрпақ денсаулығына әсер етеді, себебі генетикалық зардаптарға толы, сосың осынын бәрі халықаралық қозғалысқа әсер етеді. Кейінгі ұрпақ өзінің ата бабаларын еске де аузына да алмайды. Қан қысымы ауруы көп қасірет алып келеді.
Мақалды аяқтаныз
1.Көп сөз – көмір, аз сөз алтын
2.Сегіз қырлы, бір сырлы
3.Ырыс алды – ынтымақ
4.Оқусыз білім жоқ, білімсіз күнің жоқ
5.Көп жасаған білмейді, көп көрген біледі
Берілген сөздермен сөйлем құраңыз: ізденістер, әлемдік білім кеңестігі, сапаны көтеру, білім құрылымы, қолдау, белсенді араласу, қамтамасыз ету, жандандыру.
Әлемдік білім кенестігі білім құрылымына белсенді аралусыда. Олардын мақсаты білімнің сапасын көтеру, оқу орталығымен қамтамасыз ету және т.б. Қазір білім ордасында жаңа бағдарламаларға ізденістер жасауда, білім кеңестігі оларды қолдап жандандырады.
11. Берілген сөз тіркестерімен сөйлем құраңыз:
Біртұтас ұлттық тест, тиісті үлгідегі сертификат, міндеттер шарты, таңдаған пәндер, білім беру шеңбері.
Біртұтас ұлттық тесттерде міндеттер шарты бар. Тиісті үлгідегі сертификатты оқушыларға білім беру шеңбері береді. Тесте тандаған пәндер болашақта тандаған мамандығымен байланысты.
12. Мына сөздерден сөз тіркестерін құраңыз: тектілік, алғырлық, жасқану, тәкаппарлық, айлалылық, серпінді, қаймықпау, босаңсымау, көрегендік, талғампаздық, кемеңгерлік, қадір-қасиеті.
Адамның бойында қадір-қасиет көп, олардың жақсысы да жаманы да болады. Тектілік, алғырлық, серпінді, қаймықпау, босаңсымау, көрегендік, талғампаздық, кемеңгерлік дегендер жақсы қасиеттер болып саналады. Жаман қасиеттердің бірі жасқану, тәкаппарлық, айлалылық, өтірік айту және т.б.
13. «Ағаш күту, бақ өсіру» тақырыбына сұхбат құрыңыз.
- Біздің заманымыздың адамдары қазір нені істемейді?
- Оны білмейд екенмін.
- Бұл маңызды және қиын жұмыс. Адамдар қазір қалай ағаш егуді, оны күтуды және бақ өсіруді білмейді да істемейді.
- Енді сізді түсіндім. Әрине бұл өте қиын және жауапкершілігі мол жұмыс.
- Дұрыс айтасыз, табиғат бұл дүниеде үлкен орын алады. Табиғатты аялап оған көп көңіл бөлуіміз керек.
- Бақ өсірудің шеберлері бар. Олардың арқасында ағаштармен гүлдер мұра болып ұрпақтарға қалып жатыр.
- Бау бақша ағаштарын күтіп,баптап, өсірген адамдарға рахмет. Олардың махаббатары мен адамгершілігі мол болған адамдар.
- Мемлекетте осының бәрін түсініп экология, табиғатқа көңіл бөліп жатыр. Мект еп кезінде баларға ағаш күтуді және бақ өсіруді үйретеді. Және қандай құрал жабдықтар керек екенің айтады.
- Иә, оны дұрыс істеген екен. Бала оны білу керек.
14. Тұрақты тіркестер мағыналарын түсіндіріңіз.
1. Қол ұшын беру- көмектесу, көмек беру.
2. Ағаштан түйін түйген- шебер, мастер.
3. Жүрек жұтқан- батыр, батыл.
4. Сүттен ақ, судан таза- күнәсіз, періште.
5. Шөп басын сындырмау-жалқау, еріншік.
15. Қазіргі жастар қандай? Жастардың тәрбиесі, мәдениеті, білімі, қызығушылығы туралы сұхбат құраңыз.
- Заман өзгеріп жатыр......
- Иә, заманмен бірге адамда өзгерді. Қазіргі жастарды біздін кезіміздегі жастармен салыстырсақ, көп айырмашылық табуға болады.
- Мысалы, олардың тәрбиесі, мәдениеті, білімі және қызығушылықтары басқа.
- Дұрыс айтасыз, білім жайлы айтатын болсақ, қазір оқу бағдарлмалары өте қиын....
- Иә, менің інімнің сабағын бәріміз бірге жасаймыз, кейде дұрыс емес болып шығады. 3 сыныптың бағдарламасы, 5 сыныптың бағдарламасы сияқты.
- Ал, тәрбиемен мәдениеттері туралы атйтатын болсақ, жастар ақшаны шашуды ғана және ерінуді біледі.
- Бірақ жастардың бәрі емес, кейбіреуі шет елінде оқып жақсы жұмыс іздейді. Ата аналары берген тәрбиеден байланысты.
- Және баланы санасынан....
- Қазіргі жастар неге қызығады?
- Қалада билердің, ән және өнер орталықтары көп қой....Және спорт турлерімен байланысты орталықтар жеткілікті.
- Айтеуір жақсы пайдалы іспен айналыса дұрыс қой...
- Иә, іссіз далады жүрмей.
- Біздің болашағымыз осы жастардың қолында ғой....
- Соны олар түсінсе жақсы, бірақ оларға сенеміз.
16. Отбасы саясаты туралы сұхбат құрастырыңыз.
- Әр отбасыда өз саясаты бар. Ол саясатты олар өздері таңдайды.
- Отбасы саясаты дегенді қалай түсінуге болады? Ол жайлы естімеппін.
- Бүл ұй шаруасын дұрыс жүргізу саясаты. Отбасы деген мемлекет емеспе.
- Қызық екен. Ол саясатқа не кіреді?
- Енді айтып кеткендей ұй шаруашылығы, бала тәрбиесі, отбасы кассасы дегендей....
- А солай ма?? Түсінікті. Ал отбасы кассасы деген ше??
- Отбасы акшаны қалай жұмсайтының өзі біледі.
- Бірге ме немесе әр отбасы мүшесі өз тапқан ақшасын өзі жұмсайма?
- Дұрыс айтасын.
- Менің ойымша бір касса жасаған дұрыс емеспе?
- Менде солай ойлаймын. Бірақ бес саусақ бірдей емес қой. Әр адамның өз ынғайы болады.
- Бала тәрбиесінде де өз саясаты бар болып шыққан ғой.
- Иә, енді бұл жерде ата аналары бірге жұмыс істейді.
- Әрине бұл үлкен жұмыс қой.
17. Шетелдік досыңызбен сұхбат құрыңыз.
Дата добавления: 2015-01-30; просмотров: 50 | Поможем написать вашу работу | Нарушение авторских прав |