Студопедия  
Главная страница | Контакты | Случайная страница

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатика
ИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханика
ОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторика
СоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансы
ХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника

Ақпараттық құқықтар мен бостандықтар.

Блок

Ақпараттық құқықтың түсінігі.

Казiргi уакытта дуние жүзi бесiншi Ақпараттық революцияны басынан кешiрiп отыр,себебi ақпаратты алу, тарату ӛте жылдам каркынмен кимылдауда. Техниканын, байланыс пен коммуникациянын дамуы вертуалдык әлемдi дамытты. Компьютердiн кӛптiгi, Ақпараттық технологиялардын дамуы, ғылыми зерттеулерің,бизнестiн дамуына, бiлiм мен әлеуметтік қоғамнын жаксаруына әкеліп сокты. Казiргi заманда «Ақпараттық қоғам» түсінігі кӛптеп колданылуда, тек осы қоғам мемлекеттiк территориялык шекараны мойындамайды. Ақпараттық

қоғамнын негiзгi базасы болып мультимедиа саналады. Яғни Интернет және бақа да кӛптеген ақпарат қызметтерi.

Ақпараттық құқық бұл комплекстiк құқық, қоғамдагы ақпаратты алу, беру, тарату, ӛңдеу, айырбастау сияқты қатнастарды реттейтiн құқық саласынын бiр

түрі.

 

Ақпараттық құқықтың қалыптасу және даму тарихы.

Интернет пен СМИ негiзгi ақпаратты алу, ӛңдеу, тарату жумысымен айналысады.Ти3с3нше, казiргi заманда оларсыз жумыс жасауды шектету оте киын, олардын манызы оте зор.

Глобалдык Интернет жүйе – бұл бесiншi революциянын натижесi, бүкіл әлемнің ақпарат жүйесi. 2003жылгы санак бойынша дуние жузінде Интернетпен 50млн. колданушылар олардын 145млн. АКШ, 60 млн. Кытай,

10млн. Ресей болып отыр. 2004жылдын аягында колданушылардын саны 1 млрд. адамга жетедi деген болжам бар. Интернет Қазақстан мемлекет не 1996жылдан бастап келдi және 200жылгы санак бойынша 360 колданушы бар. Ал 2001жылдагы Интернет провайдерлер

50-ге жуык, 150 сайттар ашылып, колданылуда. Астана мен Алматы калаларында Интернет орталыктары ашылып, жумыс iстеуде. Қазақстанда Интернет- программалар тек бiлiм жағынан емес, сол сияқты ғылыми

зерттеулерде де колданылуда. Негiзгi интернеттi колданушысы болып мемлекет табылады. Мемлекеттiк

органдармен касиби автоматтандырылган Ақпараттық телекоммуникациялык жүйе құрылуда.

Осынын барi Ақпараттық қатнастардың құқықтык реттеуiне әкеліп соктырады, натижеде құқықтын бiр саласы – Ақпараттық құқық дуниеге

келедi. Ақпараттық құқықтык қатнастар – бұл қоғамдык қатнастын бiр түрі, екi немесе

одан да кӛп субъектiлердiн арасындагы ақпаратты алу, Бер, тарату, ӛңдеу, айрбастау сияқты қатнастарды реттейдi.

Ақпараттық құқықтар мен бостандықтар.

Біраз уақыт қана бұрын адам құқтары мәселесімен айналысатын теоретиктер ақпарат пен ақпараттық технологиялардың адам құқықтары мәселелеріне тигізетін зор ықпалына алаңдаушылықтарын білдіретін еді. 1980 жылдардың басында британдық Ақпаратты қорғау Комитетінің (Data Protection Committee) мүшесі Пол Зигхарт Ақпартаттар ағымдар туралы Халықаралық конвенция (International Convention on the Flow of Information) қабылдауды ұсынды. Оның пікірінше: «адам құқтарының негізгі діңгекті құқтарының бірі – әрбір адамның еркін әрі жан-жақты дамуына қажетті, өзінің заңды құқтарын жүзеге асыру үшін және заңды міндеттемелерін орындауы үшін қажетті және ақпаратты басқалардың оған залалын тигізуінің салдарынан қорғануы үшін нақтылы, толық, іске тікелей қатысы бар дәйекті ақпаратқа қолжетімді болуы керек» [1].

Адам құқықтары мәселелерінің өзге теоретиктері үкіметтік емес ұйымдардың, үкіметтердің және БҰҰ-ң электронды поштаны, компьютерлік конференцияларды және торапты мәліметтер туралы ақпараттарды адам құқықтарын қорғау үшін қалай қолдана алатындығын зерттеумен әуестенуде. Құқық қорғау қызметінде ақпараттық технологияларды қолдану тек ақпаратты жинап, оны тарату құралдарына ғана қатысты емес. Жақсы компьютерлер мен бағдарламалар құқық қорғау ұйымдарының адам құқықтарының бұзылуы тенденцияларын анықтап, заңдарды талдауда, сөзсіз, мүмкіншілігін арттырады.

Ақпараттық технологиялар ақпараттық нарықта алға қойған мақсаттарға қол жеткізу үшін саяси субъектілер қолданатын әртүрлі әдіс-тәсілдер мен техникалар.

Ақпараттың компьтерлендірілген жүйелерінің адам құқықтарына қатысты теріс жақтары да бар. Құпиялылық, кемсітпеушілік және келісім ережелері ақпараттық жүйелердің өңделген, қалыптасқан түрінен, оларға қолжетімділікті реттеу және мәліметтерді қолдану тәсілдерінен едәуір тәуелді болып келеді. Компьютерлендіру жеке тұлғалар жөніндегі көптеген мәліметтерді жалпақ жұртқа жария етеді.

Тоффлердің айтуынша, техникалық өзгерістер үш кезеңнен өтеді: біріншісі аграрлық мәдениетпен байланысты, екіншісі – индустриалды, үшіншісі – ақпараттық. Тоффлердің пікірінше, ақпараттық қоғамға тән ең басты белгілер мыналар: а) экономикалық және әлеуметтік өмірдің барлық қырын бұқаралық және стандарттық сипаттардан арылту; ә) қоғамда болып жатқан өзгерістердің қарқындылығы, инновациялардың жоғары деңгейлілігі. Қалыптасып келе жатқан ғаламдық ақпараттық қоғамда ақпараттың рөлі мен мәні артып отыр. Ақпараттық технологиялардың төңкерістік іс-әрекеттері ақпараттық қоғамда таптарды әлеуметтік жіктелмеген «ақпараттық қауымдастықтармен» алмастыруға алып келеді (Е. Масуда). ХХІ ғасырдың аралығында жүргізіліп отырған ақпараттық технологиялар саласында жүргізіліп отырған саясат біздің қоғамымыздың анағұрлым осал, әлсіз мүшелерінің мұқтаждықтарын есепке ала отырып, барлық жеке тұлғалардың өз қабілеттерін дамытуына жағдай туғызғаны абзал. Адамдық құндылықтарды басты бағытқа алатын экономика мен қоғамдық мұқтаждықтардың мәселесі ақпараттық дәуірдегі әлеуметтік және саяси философияның аса маңызды мәселелері болып табылады.

Адам құқықтарының ақпараттық құқықтардың жаңа дәуірінде қаншалықты өзгеретінін болашақ көрсетеді. Ақпараттық дәуірдің әлеуметтік-экономикалық ықпалының ауқымы әлі белгісіз болғанымен, нарық, экономикалық өсім, еңбек сипаты мен құпиялылықты қорғау мәселелері терең өзгеріске ұшырауда. Тек бүгінгі таңдағы тарихи жағдайлардан тәуелді адам құқықтарының этикалық табиғатына қатысты негізгі философиялық сұрақтар ғана тұрақты күйінде қалуда. Ақпараттық дәуірдің төңкерісі мен адам құқықтары арасындағы терең тұжырымды байланыс адам құқықтарының қорғалуы адам әрекетінің басымдығы мен еркіндік пен тұрмысты жақсартудың қажеттігіне негізделеді.

 




Дата добавления: 2015-09-12; просмотров: 46 | Поможем написать вашу работу | Нарушение авторских прав

Ақпараттық құқықтық қатынастардың классификациясы | Ақпарттық құқықтың негізгі қайнар көзі – ақпараттық заңнама. Қайнар көздердің... | Азақстан Республикасы Конституциясының ақпараттық-құқықтық нормалары | Азақстан Республикасының заңнамасындағы «ақпараттық меншік» мәселелері 1 страница | Азақстан Республикасының заңнамасындағы «ақпараттық меншік» мәселелері 2 страница | Азақстан Республикасының заңнамасындағы «ақпараттық меншік» мәселелері 3 страница | Азақстан Республикасының заңнамасындағы «ақпараттық меншік» мәселелері 4 страница | Бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы мемлекеттік реттеу. | Ақпараттық құқықтың кайнар көздерi. |


lektsii.net - Лекции.Нет - 2014-2024 год. (0.009 сек.) Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав