Читайте также:
|
Жер койнауын пайдалануды шектеу. Жер койнауынын жекелеген учаскелерин пайдалану КР Укиметинин шешими б/ша елдин кауипсиздиги мен коршаган ортаны коргауды камтамасыз ету максатында шектелуи н/е тыйым салынуы мумкин.
30. Жер қойнауы туралы заң актілерін бұзғаны үшін жауапкершілік. Қазақстан Республикасының Су Кодексінің жалпы сипаттамасы. ҚазақстаРеспубликасының жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген жауаптылыққа әкеп соғады. Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптары бұзыла отырып жасалған, жер қойнауын пайдаланумен байланысты мәмiлелер жарамсыз болып табылады.Аталған мәмiлелердi жасасуға кiнәлi тұлғалар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес әкiмшiлiк немесе қылмыстық жауаптылықта болады. Қазақстан Республикасының жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы заңнамасының талаптарын бұзу салдарынан зиян келтiрген тұлғалар, егер тек зиян еңсерiлмейтiн күштiң немесе зардап шегушiнiң пиғылы салдарынан туындағанын дәлелдей алмаса, келтiрiлген зиянды Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген мөлшерде және тәртiппен өтеуге мiндеттi. Жер қойнауын ұтымды пайдалану саласындағы талаптарды бұзу салдарынан келтiрiлген нұқсанның мөлшерiн жер қойнауын зерттеу мен пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi орган жер қойнауын пайдаланушылармен бiрлесе отырып, Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлеген тәртiппен айқындайды. Жер қойнауын қорғау саласындағы талаптарды бұзу салдарынан келтiрiлген нұқсанның мөлшерiн қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган Қазақстан Республикасының экологиялық заңнамасына сәйкес айқындайды. Қазақстан Республикасының 2003 жылы 9 шілдеде қабылданған ҚР Су заңнамасы ҚР Конституциясына негізделеді және 2003 жылы 9 шілдеде қабылданған ҚР Су Кодесінен және өзге де нормативтік құқықтық актілерден тұрады.Су Кодексінде көзделген нормалардан өзге ережелер Қазақстан Республикасымен ратификацияланған халықаралық шарттарда көзделсе,халықаралық шарт ережелері қолданылады.Суды пайдалану және қорғау жөніндегі экологиялық талаптарға байланысты қатынастар ҚР Экалогиялық кодексімен реттеледі. ҚР Су Кодексінің 1-бабына сәйкес барлық су обьектілерінде орналасқан су ресурстары сулар болып табылады.Қоршаған ортаны және халықтың тұрмыс тіршілігін жақсарту үшін су қорын қорғау және суды эканомикалық ұтымды пайдалану,сонымен қатар экалогиялық қауіпсіздікке қол жеткізу ҚР Су заңнамасының негізгі мақсаттары болып табыла.ҚР Су заңнамасының міндеттері:
су қорын қорғау және пайдалану аясында мемлекттік саясатты жүргізу;
су қатынастарын реттеу;
су қорын қорғау және пайдаланудың тұрақтылығын дамыту мен қолдаудың құқықтық негіздерін қамтамасыз ету;су қорын пайдаланудың және қорғаудың негізгі принциптері мен бағыттарын айқындау;ҚР Су заңнамасы келесідей принциптерге негізделеді:
халықтың қызметімен өмірінің негізі ретінде судың маңызын мемлекеттің мойындауы;
тұрғын халықты ауыз сумен тиісті дәрежеде және жоғары сапада қамтамасыз ету суға халытың әділ және тең қолжетімділігі;су обьетілерін оны қорғау нормаларына сәйкес пайдалану;арнайы су пайдаланудың ақылылығы;
ҚР Су заңнамасын бұзудан келген залалды өтеу міндеттілігі;
ҚР Су заңнамасын бұзғаны ұшін жауапкершіліктен құтылмаушылық;
ҚР Су қорының жағдайы жөніндегі ақпараттарға қолжетімділік;
Тансшекаралық суларды ҚР ратификацияланған халықаралық шарттар мен халықаралық нормаларға сәйкес пайдалану.Суға меншік құқығы мен пайдалану құқығының мазмұнын ашпас бұрын «су қоры» мен «су обьектісі» түсініктерін анықтаған жөн.ҚР Су кодексінің 4-бабына сәйкес ҚР территориясы шегіндегі мемлекеттік су кадастырына алынған немесе алынуы тиіс барлық су обьектілері ҚР су қорын құрайды.Су обьектілерінің қатарына шекарасы көлемі және су режимі бар ҚР-ғы барлық жер үсті және жер асты сулары жатады.(ҚР Су Кодексінің 5-бабы) ҚР су қоры мемлекеттік меншік болып табылады және су қорын иелену пайдалану билік ету су ресурсының түсінігі берілген.ҚР Су кодексінің 6-бына сәйкес су ресурсы- бұл пайдаланылатын немесе пайдаланылуы тиіс су обьектілерінде орналасқан жер үсті және жер асты сулары. ҚРның Су кодексі 146 баптан,32 тараудан тұрады
Судың құқықтық режимі. Су қорларын басқару органдары және олардың құзіреттері.
1. ҚР Су заңнамасы ҚР Конституциясына негізделеді және 2003 жылы 9 шілдеде қабылданған ҚР Су Кодесінен және өзге де нормативтік құқықтық актілерден тұрады.Су Кодексінде көзделген нормалардан өзге ережелер Қазақстан Республикасымен ратификацияланған халықаралық шарттарда көзделсе,халықаралық шарт ережелері қолданылады.Суды пайдалану және қорғау жөніндегі экологиялық талаптарға байланысты қатынастар ҚР Экалогиялық кодексімен реттеледі. ҚР Су Кодексінің 1-бабына сәйкес барлық су обьектілерінде орналасқан су ресурстары сулар болып табылады.Қоршаған ортаны және халықтың тұрмыс тіршілігін жақсарту үшін су қорын қорғау және суды эканомикалық ұтымды пайдалану,сонымен қатар экалогиялық қауіпсіздікке қол жеткізу ҚР Су заңнамасының негізгі мақсаттары болып табылады.
ҚР Су заңнамасының міндеттері:
су қорын қорғау және пайдалану аясында мемлекттік саясатты жүргізу;
су қатынастарын реттеу;
су қорын қорғау және пайдаланудың тұрақтылығын дамыту мен қолдаудың құқықтық негіздерін қамтамасыз ету;
су қорын пайдаланудың және қорғаудың негізгі принциптері мен бағыттарын айқындау;
ҚР Су заңнамасы келесідей принциптерге негізделеді:
халықтың қызметімен өмірінің негізі ретінде судың маңызын мемлекеттің мойындауы;
тұрғын халықты ауыз сумен тиісті дәрежеде және жоғары сапада қамтамасыз ету;
суға халытың әділ және тең қолжетімділігі;
су обьетілерін оны қорғау нормаларына сәйкес пайдалану;
арнайы су пайдаланудың ақылылығы;
ҚР Су заңнамасын бұзудан келген залалды өтеу міндеттілігі;
ҚР Су заңнамасын бұзғаны ұшін жауапкершіліктен құтылмаушылық;
ҚР Су қорының жағдайы жөніндегі ақпараттарға қолжетімділік;
Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттік басқару
1. Су қорын пайдалану мен қорғау, сумен жабдықтау және су бұру саласындағы мемлекеттік басқаруды Қазақстан Республикасының Президенті, Қазақстан Республикасының Үкiметі, уәкілетті орган, коммуналдық шаруашылық саласындағы уәкілетті орган, Конституцияда, осы Кодексте, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде белгiленген өз құзыретi шегiнде облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi өкiлдi және атқарушы органдары жүзеге асырады.
2. Су қорын пайдалану мен қорғау саласындағы басқару құрылымы кешендiлiгi мен қоса бағыныстылығы ескерiле отырып, мынадай деңгейлерге бөлiнедi:
1) мемлекетаралық;
2) мемлекеттік;
3) бассейндiк;
4) аумақтық.
3. Мемлекеттік органдар су қорын ұтымды пайдалану мен қорғау жөніндегі шаралар бағдарламасын әзiрлеуге және жүзеге асыруға азаматтар мен қоғамдық бiрлестiктердi тартуы мүмкiн.
Су пайдалану құқығы. Суды құқықтық қорғаудың түсінігі мен суды қорғау жөніндегі шаралар.
Су обьектілерін пайдалану құқығын жеке және заңды тұлғаларға су ресурстарын пайдалану және қорғау жөніндегі уәкілетті органның келісімімен жергілікті атқарушы органдар береді.
Жеке және заңды тұлғалара су обьетілері пайдалану құқығы қысқа мерзімге және ұзақ мерзімге берілуі мүмкін.Қысқа мезімді су ресурстарын пайдалану құқығы 5 жылға дейінгі мерзімге,ал ұзақ мерзімді пайдалану құқығы 5 жылдан 49 жылға дейінгі мерзімге беріледі.Су обьектілеріне жеке және жария сервитуттар жариялануы мүмкін. Су обьектілеріне жария сервитут ҚР заңдарына сай жергілікті атқарушы органның актісіне не су объектісін өз пайдалануына алған жеке және заңды тұлғаларды жариялау арқылы ортақ пайдаланудағы емес су объектілеріне жариялануы мүмкін. Жеке су сервитуты жария су сервитуты сияқты, сонымен қатар сот шешімі негізінде тағайындалуы мүмкін.
Жеке және жария жер сервитуты мынадай мақсаттарда тағайындалуы мүмкін:
суат және малдарды суару үшін;
су обьектілерінің су жолдары ретінде пайдалану үшін (қайықпен жүзіп өту);
Су сервитутын жүзеге асыру үшін арнайы су пайдалану үшін берілетін рұқсат немесе лицензия қажет емес (ҚР СК 22,23 бб)
Суды қорғау және пайдаланудың құқықтық режим су пайдалану түріне байланысты әртүрлі болуы мүмкін: жалпы,арнайы,бірлескен,алғашқы және кейінгі пайдалану,тұрақты және уақытша пайдалану.
Суды жалпы пайдалану құқығы адамның табиғи құқығы болып табылады және одан ажыратуға тыйым салынады.Арнай су пайдалану құқығы ҚР заңнамасында белгіленген тәртіппен берілген рұқсат немесе лицензия негізінде пайда болады.Жалпы су пайдалануға арнайы рұқсат қажет етілмейді.Жалпы су пайдалану құқығына халықтың экалогиялық техникалық санитарлық-эпидемеологиялық қауіпсіздігін қаматасыз ету мақсатында ғана тыйым салынуы мүмкін.Жалпы жер пайдаланудың шарттары мен ережелері жергілікті өкілді органмен бекітіледі.
Бірлескен су пайдалану құқығы су обьектілерін екі несе одан да көп жеке және заңды тұлғалардың пайдалуануы нәтижесінде туындайды.
Алғашқы су обьектілерін пайдалану дегеніміз-жек және заңды тұлғалардың өздерінің жеке қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін су обектілерін пайдалануы немесе киінгі су пайдланушыларға беруі.
Кейінгі су пайдалану дегеніміз-алғашқы су пайдаланушылармен шарт негізінде су обьектілерін пайдалануға алатын жеке және заңды тұлғалардың суды пайдалануы. ҚР Су кодексінің 64-70 баптарына сәйкес жалпы су пайдалану тұрақты болып табылады.
Су пайдаланушылардың құқықтары:
ҚР Су заңнамасында көзделген талаптармен шарттарды сақтай отырып су обьектілерін пайдалануға;
өздеріне берілген пайдалану құқығы негізінде су обьектілерін өз қалауынша алайда өзге тұлғалардың құқықтарымен заңды мүдделерін бұзуға,су обьектілеріне және қоршаған ортаға зиян келтірмей пайдалануға құқылы;
ҚР заңнамаларымен белгіленген тәртіппен су қоры жерілерін пайдалануға;
бірлестіктер,ассосациялар және өзге де су пайдаланушылардың коммерциялық емес ұйымдарын құруға;
су шаруашылық қызметін жүзеге асыру үшін ҚР заңнамасында көзделген тіәтіппен су обьектілерінің жай-күйі туралы ақпарат алуға;
өзінің су пайдалану құқығын қорғауға;
ҚР заңнамаларында көзделген су қорын қорғау және пайдалану аясындағы өзге де құқықтарды жүзеге асыруға.
Су обьектілерінің сапасын төмендететін және оларды пайдалануын шектейтін зиянды заттардың су обьектілеріне түсуі судың ластану болып табылады.
Су обьектілерін қорғау:
-экалогиялық жүйенің тұрақтылығын бұзудың;
-тұрғын халықтың өмірімен денсаулығына зиян келтірудің;
-балықтармен өзге де су жануарларының азаюының;
-сумен қамтамасыз ету талаптарының бұзылуының
-су обьектілерін пайдалану және тазарту мүмкіндіктерінің төмендеуінің;
-су обьектілерінің гидрологиялық және гидрогеологиялық режимін бұзудың;
-су обьектілерінің физикалық,химиялық және биологиялық құрамын бұзудың алдын алу арқылы жүзеге асырылады.
Су обьектілерін қорғау тәсілдері:
-барлық су пайдаланушыларға ортақ су обьектілерін қорғау талаптарын белгілеу;
-шаруашылық қызметтің ерекше түрлеріне арнайы талаптар белгілеу;
-техникалық,экалогиялық, эпидемиологиялық қауіпсіз техналогияларын қолдану іс шараларын қабылдау;
-су обьектілерін пайдалану және қорғауға мемлекеттік бақылау жүргізу;
-су обьектілерін қорғау жөніндегі талаптарды бұзушылық үшін жаупкершілік белгілеу.
Суды құқықтық қорғаудың түсінігі мен суды қорғау жөніндегі шаралар. Су заңдарын бұзғаны үшін жауапкершілік.Қазақстан Республикасының Орман Кодексінің жалпы сипаттамасы
Су обьектілерінің сапасын төмендететін және оларды пайдалануын шектейтін зиянды заттардың су обьектілеріне түсуі судың ластану болып табылады.
Су обьектілерін қорғау:
-экалогиялық жүйенің тұрақтылығын бұзудың;
-тұрғын халықтың өмірімен денсаулығына зиян келтірудің;
-балықтармен өзге де су жануарларының азаюының;
-сумен қамтамасыз ету талаптарының бұзылуының
-су обьектілерін пайдалану және тазарту мүмкіндіктерінің төмендеуінің;
-су обьектілерінің гидрологиялық және гидрогеологиялық режимін бұзудың;
-су обьектілерінің физикалық,химиялық және биологиялық құрамын бұзудың алдын алу арқылы жүзеге асырылады.
Су обьектілерін қорғау тәсілдері:
-барлық су пайдаланушыларға ортақ су обьектілерін қорғау талаптарын белгілеу;
-шаруашылық қызметтің ерекше түрлеріне арнайы талаптар белгілеу;
-техникалық,экалогиялық, эпидемиологиялық қауіпсіз техналогияларын қолдану іс шараларын қабылдау;
-су обьектілерін пайдалану және қорғауға мемлекеттік бақылау жүргізу;
-су обьектілерін қорғау жөніндегі талаптарды бұзушылық үшін жаупкершілік белгілеу.
Су обьектілерін ластанудан қорғау мақстанда:
-су обьектілерінде улы химиялық тыңайтқыштарды қолдануға;
-су обьектілерінде радиактивті қалдықтарды тастауға немесе сақтауға;
-тиісті тазалау нормативтеріне сәйкес келмейтін немесе тазартылмаған өндірістік тұтыну қалдықтарын су обьектілеріне тастауға;
-су обьектілерінде ядролық және өзгеде жарылыс құралдарымен жұмыс жүргізуге;
-қоршаған ортамен халықтың денсаулығына қауіп төндіретін техналогияларды қолдануға тыйым салынады.(ҚР СК 113-бап)
Қазақстан Республикасының су заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылыққа әкеп соғады.
ҚР Орман заңдары ҚР Конституциясына негізделіп,2003 жыл 9-шілдеде қабылданған Орман Кодексінен және ҚР өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.Орман кодексі орман қорын пайдалану,иелені,билік етуге байланысты қатынастарды реттейді,сонымен қатар, орман қорының экалогиялық және ресурстық дамуының,қорғалуының құқықтық негіздерін белгілейді.Орман қатынастарын реттеудің маңыздылығы орманның экалогиялық,әлеуметтік және эканомикалық маңыздылығында.
ҚР Орман заңнамасы келесідей принциптерге негізделеді:
-климат реттеушілік,су қорғаушылық және санитрлық гигеналық функцияларына орай орманның жалпымемлекеттік маңыздылығын мойындау;
- орман қорын тұрақты дамыту;
-орманның биоәртүрлілігін сақтау;
-орман қорын әртүрлі мақсатта пайдалану;
-орман қорын ұтымды және үздіксіз пайдалану;
-орман қорын қорғау және пайдалану аясындағы мемлекеттік реттеумен бақылау;
-ҚР Орман заңнамасын бұзудан келген залалдарды өтеу мүмкінділігі;
-орман ресурстарын пайдаланудың ақылылығы;
-орман қорының жай-күйі туралы ақпараттарға қол жетімділік;
-орман қорын қорғауға тұрғын халықтың және қоғамдық бірлестіктердің қатысуы.
Дата добавления: 2014-11-24; просмотров: 287 | Поможем написать вашу работу | Нарушение авторских прав |