Читайте также:
|
Криминалистика өзінің алдына қойған міндеттерін ғылыми жолмен зерттеген тәсілдерді қолдану арқылы шешеді. Криминалистикада жалпы ғылыми және жеке тәсілдермен қатар арнайы тәсілдер де қолданады. Әр қылмыстың криминалистикалық сиапттамасы, онда көрсетілген жеке қылмыстарға тән белгілер қылмыстарды тергеуге қажетті әдістемелік ұсыныстар жасауға пайдаланылады.
Криминалистика, басқа ғылымдар сияқты, ғылыми зерттеулердің кейбір әдістерін қолдануымен, алдына қойылған мақсаттарды шешеді.Әдіс – кең мағынада – шындықты тану тәсілі, қоғамдық өмірді және табиғат құбылыстарын зерделеу, міндеттерді шешу, қандай да болмасын мақсаттарға жету. Криминалисттік әдістері бойынша ілім алу осы ғылымның жалпы теория бөлімі болып табылады.
Криминалистік зерттеулердің методологиясы көзқарастарға жету. диалектикалық көзқарастарға жету. Материяның бейнелеу қабілеттілігінің диалектикалық жағдайы, құбылыстардың өзара шарттылықтары және өзара байланыстылығы криминалисттікте іргелі рөл атқарып отыр. Мысалы:қылмысты тексеру ісін жүргізуде,бейнелеудің әртүрлі түрінің талдауы болады: жай ғана түрінен басталып, өзара әрекеттескен екі объектінің байланысуына байланысты, және психофизиологиялық, жағдайлары мен деректері адамның санасында сақталып қалады. Криминалистік сәйкестендіру әдісінің негізін дара оқытуы құрайды
(объект тек қана өз өзіне тепе-теңдікте) және өзгешелігімен (объект тиістілігі топпен орнатылады). Осы тізбелер әрі қарай жалғастырулары мүмкін.
Негізі, материялық диалектика заңдылығында жалпы маңыздылықтың бар болуы және материяның өзіне тән әр формада қөзғалуы - ойлау қабілеттілігін, табиғаттың, қоғамның дамуына, диалектикалық әдіс жалпыға бірдей болып табылғандықтан, танымдық процестерінің барлық бар түрлеріне бірдей қолданылады. Криминалистік диалектиканың методологиялық маңыздылығы толық қамтылуына байланысты, оның категориясы мен заңдылығы негізі болғандықтан, ғылыми зерттеулері бастапқы жағдайлары болып табылады. Диалектикалық әдіс түйінді мәселенің философиялық мәнін ашуына жол береді, криминалистікке тән ерекшелігімен, криминалистік зерттеулердің ғылыми тәжірибесінде қандай рөл атқаратынын, сонымен қатар, криминалистік ғылымның т.б. қорытындыларына және нұсқамаларына сүйене отырып, төрешілер мен тергеушілердің іс-әрекеттерін анықтау. Диалектикалық әдістің маңыздылығы - оның базалық болуы: осыған негізделген және одан барлық басқа әдістері шығады, объективтік шындық құбылыстарын және объектіні танудың нақты зерделеуі, ғылыми пәнді игеруге және зерделеуін қодануы.
Диалектикалық әдіс, зерттеудің арнайы құралдарын айырбастамай, ғылымның жеке әдістерінің жүйесін конструкциялауына жол береді, олардың мазмұнымен жете танысып, негізін салушы элемент ретінде өзі осы жүйеге кіреді.
Танымдылықта,қисынды (логикалық) ойлау қабілетінің әдістерінің рөлін қарастыруда, белгілейтініміз, анализ және синтез, индукция және дедукция,болжам мен ұқсастық және басқа да қисынның формальді санаттары, ой-санасының қөзғалу процесін көрсете отыра, зерттеу пәнімен байланысы жоқ екенініне көз жеткіземіз. Тәуелсіз болса да, қандай талдау болмасын, логикалық көзқараспен анализ операциялары бірдей.Сонымен қатар, болжамдары,т.б. абстракциялаулар жатады. Осыған орай, барлық осы санаттар - зерттеу әдістеріне қарағанда, жоғарғы тәртіппен орналасқан, егер де, адамның ойлау қабілетінің кейінгі ұғымының түсінігі бойынша.Екінші жағынан, ескерумен, формальді қисындар диалектика қисынының құрамды бөлігі болып табылады,ал соңғысы жалпы танымдық әдістері, формальді қисындар санатын диалектика қисынының элементтері ретінде қарастыруға болады, олай болса, криминалистік қолданылуында- жалпыға бірдей әдіс элементтері ретінде қаралады. Формальді қисындардың заңдылығын сақтау- бұл танымдық әдістері емес, шарттары, сондықтан да ол оның шындығын, ақикаттығын емес, ойлау формасының тек қана дұрыс,тура болуын қамтамасыз етеді,объективтік шындықтың ойлау сәйкестілігін емес, ойландыру операцияларын, ой- санасының үйлестіруінің дұрыстығын қамтиды. Сол кезде, эмпирикалық жағдайларымен бірге, теориялық жағдайларында танымдық әдістерінің рөлі және логикалық ойлау әдістерінің өздері қатысады, шындықты беру жағдайымен, формальдік логика тек қана дұрыс форма бойынша білім алуына емес, жаңа маңыздылықтары бойнша да білім береді.Бірақ,логикалық әдістер материалдық шындықтарға міндетті түрде қаасты емес және жалпыға бірдей әдістерінің элементтері болып табылады. Осыған орай, жалпыға бірдей криминалистік әдістер құрамына кіретіні:
1.диалектикалық (философиялық) логикаларыныңзаңдары мен санаттары;
2. формальді -логикалық танымдық әдістері;
Дата добавления: 2015-09-11; просмотров: 32 | Поможем написать вашу работу | Нарушение авторских прав |