Главная страница | Контакты | Случайная страница Автомобили Астрономия Биология География Дом и сад Другие языки Другое Информатика История Культура Литература Логика Математика Медицина Металлургия Механика Образование Охрана труда Педагогика Политика Право Психология Религия Риторика Социология Спорт Строительство Технология Туризм Физика Философия Финансы Химия Черчение Экология Экономика Электроника

Тотығу – тотықсыздану реакцияларының жіктелуі.

1.Молекулааралық немесе молекулалар арасындағы реакциялар - әр түрлі екі зат әрекеттескенде екеуінің де тотығу дәрежесі өзгереді

6KI + 2KMnO₄ + 4H₂O → 3I₂ + 2MnO₂ + 8KOH

2.Молекулалардың ішіндегі реакциялар – бір заттың ішінде әрі тотықтырғыш, әрі тотықсыздандырғыш болады: 2KClO₃→ 2KCl + 3O₂

3.Өзіндік ТТР немесе диспропорциялану реакциясы – заттағы бір элементтің атомдары әрі тотықтырғыш, әрі тотықсыздандырғыш болады:Cl₂ + H₂O → HCl + HClO.

1. Атом аралық молекула аралық тоытығу – тотықсыздану молекулаларының реакцияға тотықтырғышы мен тотықсыздандырғышы әр затта болатын реакциялар жатады. 2. Молекула ішілік реакция бір ғана молекулалардағы екі түрдің атаомның бірінен біріне электрон бұлтының ауысуынан болады немесе тотықтырғышта, тотықсыздандырғышта бір затта болатын реакциялар жатады.3. Өзіндік тотығу, тотықсыздану немесе диспорпоциялану бұл реакциялар жүргенде 1 элемент атаомының тотығу деңгейі бір мезгілде жоғарылап әрі төмендейді. Мұндай реакция жүру үшін – тез пропорцияланатын атомның тотығу дәрежесі аралық күйде болуы шарт, сонда ғана ол өзі тотығып, тотықсыздана алады.

58. Тотығу – тотықсыздану реакцияларының. Ионды-электронды әдіс (жартылай реакция әдісі). Бұл әдіс бойынша ТТР теңдеуін былай құрады:

1.Реакцияға кірген және түзілген заттардың иондарын алып, жартылай иондық теңдеу құрады. Екі жағын теңестіріп, зарядтары арқылы алмасылған электрон сандарын анықтайды. Реакция ерітіндіде жүретіндіктен оттегі не сутегі жетіспеген кезде оны Н₂О, Н⁺ не ОН^- жазып теңестіреді. Содан соң алмасылған электрон сандарын теңестіру арқылы коэффициенттер табады.

2.Енді жартылай иондық теңдеулерді коэффициенттерді еске ала отырып қосып, жалпы теңдеудің иондық түрін алады.

3.Иондық түрден теңдеудің жалпы түріне көшу үшін әр жақтағы катионға анион, анионға катион қосып жазады.

4.Теңдеудің қалған атомдарын теңестіріп, оның жалпы соңғы түрін алады.

2KMnO₄ + 5Na₂SO₃ + 3H₂SO₄→ 2MnSO₄ + 5Na₂SO₄ + 5K₂SO₄+3H₂O

2| MnО₄^- + 8H⁺ + 5e^- → Mn²⁺ +4H₂O - тотықсыздану; тотықтырғыш

5| SO₃^2- + H₂O – 2e^- → SO₄^2- + 2H⁺ – тотығу; тотықсыздандырғыш

2MnО₄^- + 16H⁺ + 5SO₃^2- + 5H₂O→ 2Mn²⁺ +8H₂O + 5SO₄^2- + 10H⁺

2MnО₄^- + 6H⁺ + 5SO₃^2- → 2Mn²⁺ +3H₂O + 5SO₄^2-

59. ТОТЫҒУ-ТОТЫҚСЫЗДАНУ РЕАКЦИЯЛАРЫНЫҢ (ТТР) ТЕҢДЕУЛЕРІН ҚҰРАСТЫРУ ЕРЕЖЕЛЕРІ.

1. Электрондық баланс әдісі. Бұл әдіс арқылы реакция теңдеуін құру үшін реакцияға кіретін заттар мен түзілетін заттарды, олардың құоамындағы атомдардың тотығу дәрежелерін білу керек:

1.Реакцияға кіретін және түзілген заттар құрамындағы атомдардың тотығу дәрежелерін анықтайды.

2.Реакция нәтижесінде тотығу дәрежесін өзгерткен атомдарды бөліп жазып, электрондық теңдеу құрады. Тотықсыздандырғыш берген электрон мен тотықтырғыш қосып алған электрон сандарын тауып, оларды ортақ коэффициенттер арқылы теңестіреді. Бұл коэффициенттерді электрондық теңдеудің алдына, сызықтың сыртына жазады. Электрон алмасу процесі бойынша қай заттың тотықтырғыш және қайсысының тотықсыздандырғыш екенін табады.

3.Электрондық теңдеуден шыққан коэффициенттерді негізгі реакция теңдеуіндегі атом құрамына кіретін заттардың алдына қойып, қалған элементтерді теңестіреді.

2KMnO₄ + 5Na₂SO₃ + 3H₂SO₄→ 2MnSO₄ + 5Na₂SO₄ + 5K₂SO₄+3H₂O

2| Mn⁺⁷ + 5e^- → Mn²⁺ - тотықсыздану; тотықтырғыш

5| S⁺⁴ – 2e^- → S⁺⁶ – тотығу; тотықсыздандырғыш