Читайте также:
|
Bernad Bass(1985,1990) wyróżnił trzy najczęstsze sposoby, za pomocą których przywódca wpływa na pracowników:
• Uświadamianie podwladnym ważności zadania
• skłanianie podwładnych do koncentracji na celach organizacji i zespołu
• aktywowanie u podwładnych potrzeb wyższego rzędu
Przywodcy transformacyjni wywołują u podwladnych efekt identyfikacji z liderem, a także wzbudzają w nich silne, pozytywne emocje. Przywództwo transformacyjne wykracza poza zwykłe oczekiwania, przekazujące poczucie misji, pobudzające proces uczenia się i inspirujące nowe sposoby myślenia.
Przywództwo transakcyjne - wpływ lidera wynika z ekonomicznej wymiany, jest po prostu rodzajem transakcji („Wykonaj to zadanie, a dam ci podwyżkę”, „Jeśli tego nie zrobisz, wyrzucę Cię z pracy”). Opiera się na zewnętrznych motywatorach.
Zasad Fayola umożliwiających optymalną formalizację. Od czego zależy prawidłowe zastosowanie tych zasad? Do jakiego typu organizacji odnosił swoje zasady Fayol?
14 zasada Fayola umożliwiających optymalną formalizację.
1.Podział pracy- osiąga się większą efektywność.
2.Autorytet- jest konieczny, by korzystać z władzy
3.Dyscyplina- zachowania w stosunkach przełożonego z podwładnymi.
4.Jedność rozkazodawstwa- każdy pracownik powinien mieć jednego kierownika.
5.Jedność kierownictwa- w każdej organizacji powinien być jeden przełożony, który nakreśla kierunek działania dla ogółu.
6.Podporządkowanie interesu jednostki interesom ogółu.
7.Wynagrodzenie- musi być odpowiednie do wykonywanej pracy.
8.Centralizacja- decyzje są podejmowane tak wysoko w hierarchii, jak tylko się da.
9.Hierarchia- określenie procedur wydawania poleceń, struktury organizacji.
10.Ład- pracownicy i zasoby mają przypisane sobie miejsce; nie ma dowolności.
11.Równe traktowanie pracowników- sprawiedliwe, czyli nie koniecznie takie same jak dla każdego.
12.Stabilizacja personelu-ograniczenie rotacji, stałość zatrudnienia dla najlepszych.
13.Inicjatywa- stymulowanie własnej inicjatywy pracowników.
14.Esprit de corps- harmonia, zgranie personelu.
Prawidłowe zastosowanie zasad Fayola zależy od otoczenia w orgnizacji,wg Fayola struktura formalna organizacji powinna dokładnie określać kto z kim ma się porozumiewać, w jaki sposób, kto jest przełożonym itp. Frayol zdawał sobie sprawę, że pracownicy różnych pionów muszą załatwiać ze sobą różne sprawy mniejszej wagi, aby pracownicy różnych wydziałów kontaktowali się ze sobą bezpośrednio.
Co rozumiemy pod pojęciem formalizacji? Wymień najważniejsze obszary funkcjonowania organizacji, będące przedmiotem formalizacji. Czy zgadzasz się z 7 praktycznymi wskazówkami stosowania formalizacji przedstawionymi w podręczniku. Co należałoby dodać? Uzasadnij.
Formalizacja- to pisemne sformułowanie zasad, reguł i norm, którym obowiązkowo są poddane wyraźnie określone aspekty funkcjonowania organizacji. Są to formalne przepisy obowiązujące wewnątrz organizacji. Formalizacje można podzielić na rygoryzm i zasięg:
Zasięg formalizacji to zakres spraw, procesów i zachowań organizacyjnych regulowane przez formalne przepisy. W skrajnych przypadkach formalizacja dotyczy całej organizacji: ubioru, co mogą pic pracownicy i nawet przywitania.
Najważniejsze obszary formalizacji:
· Podział zadań miedzy komórkami organizacyjnymi i osobami zajmujące określone stanowiska jest określony formalnie.
· Formalnej regulacji podlega także zakres uprawnień i władzy nad innymi.
· Sformalizowany jest w pewnym stopniu obieg pisemnej i elektronicznej informacji, oznacza to że droga służbowa wymiany informacji jest ograniczona.
· W dokumentach formalnych znaleźć można także procedury precyzyjnie określające przyjmowanie, awansowanie, przygotowywanie budżetów i ich realizowanie itp.
Zasięg formalizacji może także ulec zmianom w czasie. Zmiany mogą polegać na nasilaniu się lub osłabianiu.
Zgadzam się z tymi wskazówkami ponieważ dla niedoświadczonego menadżera mogą one pomóc w wielu aspektach z którymi mógł nie mieć styczności wcześniej. Lecz osobiście dodała bym jeszcze próby utrzymania „rodzinnej” atmosfery w firmie, ponieważ pracownik czułby się lepiej w takim otoczeniu niż w otoczeniu zwykłych szarych ludzi.
Biurokracja a biurokratyzm. Czy idealna biurokracja może występować w praktyce? Przedstaw najważniejsze elementy modelu Webera. Jakie organizacje są najbliższe idealnemu wzorcowi biurokracji i dlaczego? Czy możliwy jest świat całkowicie wolny od biurokracji? Uzasadnij odpowiedź.
Biurokracja – model organizacji zarządzanej za pomocą formalizacji (spisanych reguł)
biurokratyzm – nadmierna, szkodliwa biurokracja. Zbyt duża liczba przepisów lub za duży rygoryzm powoduje spadek efektywności organizacji.
Biurokracja wg Webera:
• ciągłość istnienia i działania organizacji
• bezosobowość (przepisów, procedur, a także oddzielenie życia osobistego i prywatnego i prywatnych poglądów o pełnionej funkcji)
• system hierarchiczny
• uzależnienie awansu od umiejętności i zasług
• dokładne określenie procedur działania organizacji
• specjalizacja pracowników (koncentracja na określonych zadaniach i stopniowe nabywanie w nich większej biegłości)
tak rozumiana biurokracja jest organizacją racjonalną – opiera się na władzy legalnej
w praktyce idealna biurokracja nie występuje – zawsze znajdą się sytuacje, których przepisy nie przewidziały i wymagają osobnego podejścia. Bardzo często dochodzi też do przerostu formalizacji, prowadzącego do biurokratyzmu.
Organizacje będące bliskie ideałowi – poczta polska, sądy, urzędy
teoria WEBERA:
nie uważa biurokracji za złą, mówi, że biurokracja jako model idealny (teoretyczny) może być wzorem do naśladowania. Za negatywną stronę biurokracji uznawał biurokratyzm
W jaki sposób zapewnić właściwy poziom formalizacji i unikać zarówno pułapki przeformalizowania jak i niedoformalizowania? Podaj przykłady organizacji przeformalizowanych i niedoformalizowanych. Co jest groźniejsze? i w jakich warunkach?
Formalizację można mierzyć używając 2 skal: zasięgu i rygoryzmu.
• zasięg formalizacji – zakres spraw, procesów i zachowań organizacyjnych regulowanych przez formalne przepisy. W skrajnym modelu biurokracji przepisy określają dosłownie wszystko. Jednak zawsze pozostanie jakiś margines zachowań spontanicznych. Im szybciej zmienia się otoczenie organizacji, tym większy musi być margines swobody.
• Rygoryzm formalizacji – dokładność i częstotliwość kontroli przestrzegania przepisów oraz surowość sankcji za ich nieprzestrzeganie.
Przykłady organizacji:
• przeformalizowane: (przykład Ani Bocholyan)
• niedoformalizowane:
co jest groźniejsze i w jakich warunkach?
Co to jest struktura? Na jakie pytania dostarcza odpowiedzi? Omów najważniejsze czynniki strukturotwórcze. Podaj przykład struktury płaskiej i wysmukłej.
Struktura jest szczególnie ważnym elementem formalizacji, ponieważ określa formalne zasady podziału władzy, zasad, odpowiedzialności i informacji. Jest swego rodzaju architekturą organizacji. Struktura dostarcza odpowiedzi na takie pytania jak:
· Kto z kim może i powinien się kontaktować i w jakich sprawach
· Kto, o czym i o kim decyduje i kto komu podlega
· Kto za co i za kogo odpowiada
· Kto co i od kogo wie, w jaki sposób wykorzystać wiedze
· Jaki jest podział korzyści i przywilejów
Częściami składowymi struktur są komórki organizacyjne. Są to zespoły pracowników organizacji wyróżnione ze względu na pełnioną rolę. Wyróżniamy komórki liniowe, sztabowe oraz pomocnicze.
Liniowe- to takie, które bezpośrednio realizują cel i misje organizacji Sztabowa- pełnia funkcje analityczne i doradcze.
Pomocnicze- są to komórki zapewniające dostarczanie danych potrzebnych źródeł takich jak: materialne i ludzkie środki działania, zaopatrzenie, energie itp.
Szczególnie ważna cecha struktury jest hierarchia, czyli podział władzy określający liczbę szczebli w organizacji i uprawnienia na poszczególnych szczeblach. W organizacjach nie ma bezpośredniej wymiany informacji po miedzy pracownikami, trzeba przejść wszystkie szczeble. Z tego względu występują opóźnienia w produkcji itp. Jednak że w nowoczesnych organizacjach hierarchia liczy się coraz bardziej, każdy może się kontaktować z każdym jest to tak zwana struktura procesowo-zadaniowa.
Rozpiętość kierowania może być różna, jest ona zależna od specyfikacji wykonywanych zadań czy wykształcenia przełożonych lub pracowników.
Struktura wysmukła- określana jest tak ze względu na ilość szczebli, wiec rozpiętość kierowania jest większa. Np. wojsko, Mc Donalds, KFC, Starbucks
Struktura płaska- szczebli jest mniej a zasięg kierowania większy. Np. wszystkie małe firmy kilku osobowe.
Podaj najważniejsze typy struktur organizacyjnych wraz z przykładami. Według jakich dyrektyw należy kształtować struktury? Dlaczego te zasady nie są często stosowane w praktyce. Zilustruj przykładami.
Typy struktur organizacyjnych:
• funkcjonalne – są zbudowane z odrębnych pionów organizacyjnych. zalety: koncentrują w sobie specjalistyczną wiedzę i fachowo realizują poszczególne funkcje. Wady: utrudniona komunikacja pomiędzy różnymi pionami, brak uzgodnienia harmonizacji działań, jedne funkcje są realizowane kosztem innych.
• procesowo – zadaniowe – zbudowane z osób pochodzących z pionów o różnej specjalizacji. Zalety: wszyscy są odpowiedzialny za efekt użytkowy oraz pracują pod wspólnym kierownictwem. Łatwo można określić efektywność działania komórki organizacyjnej utworzonej wg kryterium jednorazowego zadania lub procesu. Wady: najczęściej mają strukturę płaską, jednoszczeblową, trudno jest zapewnić harmonizację działania i kierownictwa tak licznego zespołu realizującego skomplikowane procesy lub działania o dużej skali.
• macierzowe – są próbą połączenia struktury funkcjonalnej z procesową lub zadaniową. Zalety: kumulacja zalet struktur funkcjonalnej i procesowo – zadaniowej. Wady:konieczność uzgodnienia i koordynacji między szefami funkcjonalnymi i procesowo - zadaniowymi
• rozproszone – sieciowe – powstają w wyniku rozbicia wielkich formalnych struktur na małe autonomiczne. Zalety: skupienie się na określonych zadaniach i realizacja ich w całości na najwyższym poziomie, szybciej i lepiej dostosowują się do zmiennego otoczenia i są bardziej innowacyjne od monolitów. Wady: koordynacja i uzgodnienie działania rozproszonych elementów sieci. Najczęściej mają płaską strukturę.
Dyrektywy:
• dyrektywa prostoty: dotyczy liczby szczebli i ich rozpiętości oraz drogi służbowej, obiegu informacji, uzgodnień, procesu decyzyjnego.
• Dyrektywa oszczędności – prowadzi do zmniejszania kosztów funkcjonowania organizacji.
• dyrektywa przejrzystości – odnosi się do obiegu informacji, ich duża dostępność i przejrzystość stała się możliwa dzięki systemom informatycznym opartym na bazach danych.
• Dyrektywa harmonizacji – dotyczy władzy, informacji i odpowiedzialności, władzę trzeba lokalizować tam, gdzie najszybciej i najmniejszym kosztem można pozyskać informacje potrzebne do podjęcia decyzji.
Omów koncepcję struktur organizacyjnych H. Mintzberga. Czy struktura jest rzeczywiście wypadkową gry o władzę w organizacji? Uzasadnij. Jakie są najważniejsze grupy interesu w organizacji i do czego prowadzi ich oddziaływanie?
Mintzberg:
5 rodzajów struktur organizacyjnych, które kształtują się w zależności od tego która grupa pracowników odgrywa najważniejszą rolę w organizacji.
Grupy interesów:
• wierzchołek strategiczny (dążenie do centralizacji) – powstaje struktura prosta. Przykład: małe firmy, np. piekarnia, zakład samochodowy
• szczebel średni (dążenie do autonomii) – dzieje się tak wtedy, gdy uda im się doprowadzić do stworzenia struktury dywizjonalnej.
• rdzeń operacyjny (dążenie do profesjonalizacji) – dzieje się tak wtedy, gdy percepcja ich roli profesjonalnej nadaje im wysoki status społeczny. Przykład: uczelnie, szpitale
• technostruktura (dążenie do standaryzacji) – dążą do rozciągnięcia ich prawa do określonych standardów i norm pracy na jak największej liczbie stanowisk w organizacji (biurokracja maszynowa). np. McDonalds.
• personel pomocniczy (dążenie do współpracy) – jeżeli dominują w organizacji zazwyczaj powstaje adhokracja (struktura oparta na doraźnych, zespołowych działaniach). Przykłady: agencja reklamowa, niektóre firmy doradcze.
Czy zgadzasz się z koncepcją A. Chandlera wg której struktura jest narzędziem strategii? Dlaczego? Zilustruj odpowiedź kilkoma przykładami, z których jeden zaprzeczy tezie Chandlera.
Chandler zbadał 70 amerykańskich organizacji, by zobaczyć jak radzą sobie z problemem efektywnego administrowania zasobów i strukturą wobec wzrostu organizacji.
Na przykładzie Du Pont, General Motors, Standard Oil i Sears pokazał, że przedsiębiorstwa, które odniosły sukces, w miarę rozwoju organizacji i zmian na rynku odpowiednio dostosowywały swoją strukturę do nowych warunków.
Lecz to strategia była trudniejsza do zmiany niż struktura. Chandler udowodnił, że struktura jest skutecznym narzędziem strategii.
W skutecznych przedsiębiorstwach struktura musi być podporządkowana aktualnie realizowanemu planowi.
Może to też oznaczać, że niepowodzenia w realizacji strategii mogą, w przypadku wielu przedsiębiorstw, brać się z niezdolności organizacji do zmiany swojej budowy.
Omów otoczenie organizacji i jego oddziaływanie. Wymień najważniejsze segmenty otoczenia oddziałujące na organizację. Na jakim tle powstają konflikty między organizacjami a ich otoczeniem. Podaj przykłady takich konfliktów.
Otoczenie organizacji – świat zewnętrzny złożony z elementów, które nie wchodzą w skład organizacji, ale oddziałują na nią i niekiedy wchodzą z nią w relacje oparte na wzajemności.
• ekonomiczne – jednostki z którymi wiążą organizację więzi rynkowe, np. zakupu (dostawcy), współpracy (kooperanci), sprzedaży (klienci), konkurencji (konkurenci).
• Społeczne – obejmuje specyfikę grup społecznych, z którymi organizacja się styka i które z natury mają charakter autonomiczny
• Polityczne – trudno przewidywalne. Organizacje chcą wpływać na otoczenie polityczne (lobbing), a kręgi polityczne chcą podporządkować dobie nowe organizacje
• Prawne – obejmuje obowiązujące normy prawne, które wyznaczają ramy i kierunki funkcjonowania organizacji.
• ekologiczne – ekosystem, nakłada na organizację twarde ograniczenia wynikające z fizycznej charakterystyki procesów realizowanych w określonym środowisku oraz grup nacisku aktywnych w sferze społecznej, politycznej i prawnej.
Między organizacją a jej otoczeniem powstaje wiele konfliktów. Są one spowodowane dążeniem każdej ze stron do realizacji swoich interesów, bez możliwości pójścia na kompromis.
Konflikty:
• ekonomiczne: np. kiedy bank nie chce udzielić firmie pożyczki, kiedy kontrahenci zalegają nam z zapłatą
• społeczne: gdy zachowanie uczestników otoczenia społecznego nie pozwala organizacji na swobodne działanie, np. kiedy mieszkańcy nie zgadzają się na budowę fabryki w ich mieście, drogi (dolina Rospudy), klienci i pracownicy zawodzą, pracownicy działają na niekorzyść organizacji.
• Polityczne – np. partie polityczne tworzą prawo tak, aby było ono korzystne tylko dla wąskiej grupy przedsiębiorstw.
Wyjaśnij pojęcie zasobu. Dlaczego o sukcesie organizacji decyduje zdolność do pozyskiwania i rozwoju zasobów. Uzasadnij odpowiedź w odniesieniu do najważniejszych typów zasobów. Podaj przykłady organizacji szczególnie sprawnych w gospodarowaniu zasobami. Co nowego wnosi do teorii i praktyki zarządzania zasobowa koncepcja przewagi konkurencyjnej?
Zasoby: materialne i niematerialne wartości, których cechy pozwalają zrealizować misję i cele organizacji i które znajdują się w swobodnej dyspozycji kierownictwa organizacji. Kierownictwo może je użytkować w taki sposób, który uznaje za właściwy oraz może kształtować względnie swobodnie ilościowe i jakościowe ich parametry.
Materialne:
• środki finansowe
• nieruchomości
• maszyny
• urządzenia
• środki transportu
• zapasy gotowych produktów, surowców, materiałów i półproduktów
Niematerialne:
• ludzie – kadra kierownicza
• kultura organizacji
• informacja
• wiedza
• strategia
• marka
• kontakty
• struktura
dzięki zasobom organizacja może realizować plany i cele. Gdy przestanie pozyskiwać i rozwijać zasoby grozi jej zakończenie działalności. Kluczowe są zasoby ludzkie – to one mogą np. pozyskiwać i rozwijać kontakty, informacje oraz przetwarzać je na wiedzę (zasoby niematerialne).
Szczególnie cenną cechą praktyczną jest dokonywanie selekcji realizowanych procesów posiadanych zasobów. Powinna ona zmierzać do eliminacji „gasnących” produktów bez przyszłości i do „wygaszania” procesów ich wytwarzania, obsługi, rozwoju, itp. oraz pozbywania się niewykorzystanych z pełni zasobów niższej jakości i zbyt kosztownych w utrzymaniu.
• przy pozyskiwaniu zasobów ludzkich warto się kierować zasadą najwyższej możliwej jakości. Kolejną zasadą jest stworzenie pracownikom maksymalnych możliwości rozwoju i odpowiednią ścieżkę kariery.
• Kultura organizacyjna jest zasobem naturalnym dającym się łatwo i swobodnie kształtować. Po pierwsze trzeba umacniać poczucie wspólnoty, a po drugie budować tradycje.
• Pozyskiwanie informacji opiera się na czynniku ludzkim i na technologii informacyjnej. systematyczne pozyskiwanie informacji jest możliwe, gdy jak największa grupa kluczowych pracowników ma bezpośredni kontakt z odbiorcami. Istotna jest także motywacja do pozyskiwania i przekazywania wyjściowych informacji.
Zasobowa koncepcja przewagi konkurencyjnej opiera się na fundamentalnym założeniu, że długotrwała przewaga konkurencyjna organizacji opiera się przede wszystkim na unikatowej kombinacji zasobów, które ma ona do dyspozycji.
Zasoby twarde to zasoby łatwo poddające się wymiernej ocenie:
• kapitał
• aktywa materialne
• strategie
• technologie
zasoby miękkie, trudne do wyceny to:
• umiejętności
• ludzie
• procesy organizacyjne
• marka
• informacje
• wiedza
• kultura
Дата добавления: 2015-02-16; просмотров: 129 | Поможем написать вашу работу | Нарушение авторских прав |