Читайте также:
|
- біріншіден, мұндағы дәстүрлі экономика (нарық емес) еңбек құрал-жабдығы ең қарапайым. Біздің ойымызша, бұған алғашқы тұрмыстық қауым, құл иеленушік және феодальдық өндіріс әдісі еніп, мұнда тауар айырбасы тұрақтылған,локальды сипат алып яғни өнімді айырбассыз тікелей үлестіру белең алады;
- екінші нарықтық экономика, бұл индустриалды даму дәуірін (капитализм) қамтиды;
- үшіншіден, постиндустриалды қоғам экономикасы, бұл нарықтық типтегі экономикадан кейін жүзеге асады. [3]
Американ ғалымы, социолог Даниел Бэлл «постиндуриалды қоғам» тұжырымдамасын жасай отырып, бұл жүйенің төмендегідей бес белгісін көрсетеді:
а) өңдейтін сала экономикасынан қызмет көрсететін экономикаға көшу;
ә) тұрғындардың экономикалық белсенділігінде дене еңбегі жұмыскерлер емес,ой еңбегі жұмыскерлерінің қарқынды орын алуы, әсітесе ғылыми- техникалық мамандар;
б) басқару аясында электрондық есептеу техникасы шешімін қабылдап,оны көбірек қолдану:
в)саясатты қалыптастыруда жаңалықты ендіру негізі ретінде теориалық білімнің басшылық ролінің болуы;
г) жаңа қоғамның маңызды инсрументтері болып корпорация қаналмайды,университет пен зерттеу орталықтары болмақ.
Постиндустриалды қоғамның экономикасы-бұл ақпараттық экономика. Меншік тұрғысынан бұл экономика пострыноктық типтегі аралас экономика ретінде қаралады.
Егер қоғамда оның даму баспалдағы арқылы бөлетін теориалық көзқарастарды жинақтайтын болсақ, онда схемалық түрде негізінен үш жікке бөлуге болады:
а)формациалық;
ә) өркениеттілік;
б) нарықтық;
- формациялық жіктеу қоғамның төмендегідей формацияға бөлінуін қарастырады: алғашқы тұрмыстық қауым, құл иеленушілік, феодалдық, капиталистік және коммунистік (формация-өндіргіш күштер мен өндірістік қатынастардың (әлеуметтік-экономикалық) және қондырмалы (институттың біріккендігі):
-өркениеттілік жіктеу қоғамды үш дәуірге бөлуді қарастырады: аграрлық,индустриалдық,және постиндустриалдық (ақпараттық):
- нарықтық жіктеу қоғамды-нарықтық және нарықтық емес деп бөліп қарайды. Нарықтық емес қоғамға: алғашқы тұрмыстық қауым, құл иеленушілік қоғамы, феодалдық қоғам және жоспарлы экономикалы социализм жатады.
Нарықтық қоғам:
еркін бәсекедегі «таза» капитализм дәуірін қамтиды. Дәстүрлі экономикалық қоғам қазіргі әлемнің Азия, Африка және Латын Америкасының 140-тай елінде өмір сүруде, ал ондағы өндіріс,бөлу және айырбастау дәстүрге, салтқа, жекелеген ғұрыптарға негізделген және аралас экономикалық қоғам негізінен индустриалды дамыған елдерді қамтиды.
-Аралас экономикалы қоғам, негізінен индустриалды дамыған елдерді қамтиды.
Бұдан өзге, нарықтық қоғам ұлттық экономикалық жүйедегі нарықтардың маңызына қарай бөлінуі қалыптасқан.Мысалға,
Америкалық нарықтық үлгі, мына түрде ұсынылуы мүмкін:
Дата добавления: 2015-01-30; просмотров: 105 | Поможем написать вашу работу | Нарушение авторских прав |