Читайте также:
|
Ғылыми – шығармашылық туындыны оқудың екі амалы бар: оның мазмұны бойынша көз жүгірту және туындыны толығымен немесе оның жеке бөліктерін мұқият пысықтау.
Кітаптің мазмұны бойынша көз жүгірту кітаппен алдын ала танысу кезінде оның қаншалықты қызық екендігін және қызықтыратын сұрақ бойынша шығарманың бар екендігі жайында мәлім болу жағдайларында ғана қажет. Шығармада қажетті мәліметтер мазмұндалғаны анық жағдайлар болуы мүмкін, және оларды табу үшін оны толығымен қарап шығу қажет. Кітап бойынша көз жүгірту – шын мәнінде оқудың «ізденіс» тәсілі.
Мәтінді мұқият пысықтау (кей жағдайларда оны «тұтастай оқу» деп атайды) – бұл дегеніміз, оны жасалатын жұмыс сипаттамасының дәрежесі бойынша меңгеру. Ескере кететін жайт, мәтінді оқып шығу – оны меңгеруді білдірмейді. Мәтінді міндетті түрде түсініп, айыбын ашып, зерделеу қажет.
Кітаптің мазмұнын меңгеру бойынша сұрақты көп жағдайда дұрыс түсінбейді. Көпшілік ең бастысы – оқығанда мазмұнын есте сақтау деп ойлайды. Сонымен меңгеру және есте сақтау – тіптен әр түрлі түсініктер. Оқылғанды меңгеру – дегеніміз берілген сұрақ бойынша өз ойыңызбен автордың ойын біріктіріпбілімнің біріңғай жүйесіне айналатындай соншалықты терең, байыпты ойлап түсінуді білдіреді.
Бұл мақсатмаманның дайындық дәрежесі және зерттеліп отырған шығарма тақырыбы бойынша таныстығы жоғары болған сайын оңайлықпен жетілетіндігі өзінен түсінікті. Алайда басқа да жайтты ұмытпау керек: арнайы шығармаларды оқу – дегеніміз білімді толықтыру және кеңейтуді білдіреді. Демек, материалды оқуға кірісу үшін қандай білім керек деген сұрақ емес, оқу процессі кезінде кездесетін қиындықтарды қандай жолмен жеңу қажет екендігінде.
Әдетте кеңестер «баяу» және «мұқият» оқу қажет дегенге түйіседі. Өздігінен олар сөзсіз дұрыс, бірақ бұл меңгеру кезінде қиындық кездесуі мүмкін материалдарға арналған негізгі кіліт емес. Осы қиындықтардың болуның мүмкін себептерін елестетуге тырысу қажет.
Практика көрсеткендей, көп жағдайларда ол оқу процессі кезінде кітап материалының логикалық түзілісін талқылай алмайтын кездерде пайда болады. Бұл оңай емес, өйткені ол әр кітапта ғана түрліше емес, сонымен қатар сол бір жұмастың бөлімнен бөліміне және беттен бетке өзгеруі мүмкін.
Кез келген шығарманың негізгі ойын түсініп және меңгеруге болады, тек егер оның құрылымының жүйесі толық шамада түсіндірілген жағдай болса. Автордың ойлау қадамының жүйелігін бақылау қажет, жеке жағдайлар арасында байланыс орнатуындағы дәлелді логикасын, оларды түсіндіру үшін келтірілетін сол басты белгілерін белгілеу, негізгі жағдайларды мысалдар мен суреттеулерден айыру. Бұл енді жай ғана оқу емес, мәтінді терең және толық анализдеу. Және дәл осындай тәсілден кейін оны толық түсіну және дәл меңгеру мүмкін болып табылады.
Осындай анализ жасау, зерттеліп отырған құбылыстың логикалық байланыс суретін толықтай көнекі етіп барлығын қағазда мәтінді немесе графикалық схема түрдебейнелеуге тырыссаңызайтарлықтай жеңілдейді.Автор жасаған сол немесе басқада құрылымды меңгеруге сонымен қатар кітап мәтінінің жеке жағдайларының астын сызу және ерекшелеу жүйесі жақсы әсер етеді.Дәл бұл жағдайда сөз тек жеке кітапханадан алынған кітаптар жайында.
Бір типті мәтіндермен жұмыс жасағанда меңгеру үшін алдын ала жасалған құрамында оқу процессі кезінде меңгеру қажет сұрақтар тізбегін пайдаланған көмектеседі. Көп жағдайларда «мағыналық қақтығыс» шығарма мәтінінің құрылымына емес оның терменологиялық артықшылықтарына байланысты.
Оқу процессі кезінде түсініксіз сөздер кездесуі мүмкін, көптеген терминдер әр түрлі қысқартулар түрінде түрліше мәнмәтіндерде бірнеше рет пайдаланылады. Осының барлығы оқуды қиындатады, мәтін мағынасының бұрмалануына алып келуі мүмкін. Өзімізді барлық қандай да күмән тудыратын сол терминдер мен түсініктерді міндетті түрде мағынасын анықтауға үйрету қажет.Ол үшін әрқашан қол астыңызда қажетті анықтамалық және сөздік болуы өте маңызды.
16Джуринский
Кейбір жағдайларда формализацияланған деп аталатын көшірмелердің жөнді қодануы болыр жатыр. Парақтар немесе көшірмелер үшін карточкалар алдын-ала сызықты болуы тиіс, және олар үшін (жолдарға, графтарға) орындарға барлық осы жаздарылып жатыр. Осындай алдын-ала дайындалған формалардың қолдануы кітаптан маңызды деректерді таңдауды жылдамдатып жатыр.
Оқылған материалдың көшірмесінің формасын перспективада ескере отырып – фотосуреттеу, микрофильмдеу, көшірме жасау, т.б., оқи отырып көшірме жасауға келетін беттердің тізімін (тексттің фрагменттерін) дайындап отыру керек.
Кітаппен жұмысты жеңілдететін мысал ретінде, жазулармен белгілердің қолданысы келіп жатыр. Оқуларға процессте олар нұсқағыштар, тізімдер — мазмұн, әркімге тектер маңызды бөлімдер тез табуға мүмкіндік беретін қысқарту, карта, кесте және т.б. Сонымен қатар, белгілермен ары қарай керек болатын кітапта белгі қоя алады.
Ғылыми, арнайы әдебиеттерді, оқулықтарды оқыған кезде, кітапта белгі жасау және ерекшелеу тәжірибесі кең таралған. Ерекше назар аудару керек кезде және қайта оқу керек кезде текстте немесе жолақта негізгі мәнді көрсететін жерлерде, түсініксіз жерлерде келіспейтін жерлерде, сәтті немесе аз сәтті сөздерді, цитаталарды, жазып алуға немесе көшірге келетін жерлер белгіленеді.
Белгілердің және ерекшелеулердің қолданысы кітаппен жұмыс істегенде уақытты едәуір қысқартуға мүмкіндік беретін жүйені барынша ұсыну керек, бұл ориентировканы жеңілдетіп, оның мазмұнын меңгеруді жеңілдетеді. Белгілердің және ерекшелеулердің формасы қандай болуы керектігін әркім өзі шешеді. Ол үшін әр түрлі сызықтар, нышандар, цифрлер қоолдануға болады. Бастысы, таңдалған жүйе сымбатты және тұрақты болу керек. Кітаптағы ерекшелеулер тек қана мәтінге емес, графикағада қатысты бола алады. Схеманы және суретті бояу, әсіресе күрделі және түсінуге қиын, көп жағдайда оларды көрнекі және едәуір ыңғайлы қылады.
Маңызды ерекшелеу кітапта мәтіннің әлдеқандай бөліктер кезде, сол жағдайларда, ал белгілер ода мүмкін емес істеу, жөнді пайдалану осылай таза парақтардың деп аталатын жүйемен, беттермен арасында қызықтыратын мәтінге деңгейде белгілер істелінген қағаздар таза парақтары салып жатыр.
Қажет жағдайда осы белшілердің жанына қысқаша түсіндірулер жазыла алады. Белгілермен парақтар кітаптан беттермен сәйкестікте нөмірленеді. Ары қарай, мәтінге сондай парақ басып, бірден қажетті жерлерді табуға болады.
Кітаптар талқылаулары нәтижемен әлі мүмкін болу керек және беттердің тізімі сияқты, жазулар сондай түрде, нақтылы сұрақтар бойынша болатын материалдар. Беттерге нөмірлерге толықтыруға онда жөнді сонымен бірге көрсету, қандай азат жолдарға маңызды материалдар болады немесе қашықтығы оларға дейін жоғарыдан немесе сантиметрлерде беттер төменгі жағынан көрсету керек. Екінші жазбалардың тобы — аналитикалық.
Оның ішінде ең қарайпайымы жеке картотеканың библиографиялық карточкасында көрсетіледі. Осылайша кітаптың қаралғандығы және жұмыс істелгендігі көрсетіледі, және осы кітап жайлы екі-үш сөзбен нақты ой түзіледі, осы кітапты тағы қолдану керек пе әлде керек еместігі түсінікті болады. Жазбаның күрделенген түрі – кітаптың мазмұнын және күрделілігін көрсететін жоспар. Негізінде, кез-келген кітаптың жоспары болып оның мазмұны болады, бірақ оқу барысында форма ретінде ол мазмұнмен салыстырғанда нақтырақ болу керек. Кітаптың толық жоспарынан басқа бөлек бөлімдердің жоспары болуы мүмкін, ол автордың ойын, дәлелдемелердің және негіздемелердің логикасын көрсетеді. Жоспарды қолдана отырып, кез-келген шығарманың мазмұнын еске түсіруге болдады. Жоспарды құры жұмыстың алдын-ала этапы ретінде және одан күрделі этапқа – тезиске және конспектіге көшкенде қарастырылады.
Тезис – грек сөзі, «жағдай» деген мағына бередңі. Осылайша, тезис – кітаптың негізгі жағдайы. Оны құру үшін шығарманың толық мазмұнын меңгеру қажет, автор бекіткен негізгі ойын және басты жағдайын түсіну керек.
Тезистер орналастыру кітаптар негізгі идеялары өте дұрыс айтған логикалық тізбекте шығып жатыр. Бұл материалдыңт тізбекті мазмұндамасымен әрдайым сәйкес келе бермейді.
Ереже бойынша, тезистерде фактілік деректер көрсетілмейуі қажет. Алайда, мәтіннен тезисті бөліп, фактілердің қысқаша айғақтарын беріп автордың жағдайларының негіздемелерін берген жөн болады. Пікірден әртүрлі тектен нақты материалмен қатар кітапта кезде, сол жағдайларда, ол айғақтармен қисынды үшін, тезистерден әрбір танысуда көру керек бөлу маңызды әлдеқандай түрмен досынан олардың досы немесе тек қана ортақ пікірлер болып жатыр.
Жазбалардың жиі тәжірибеде қолданылатын тұрінің бірі болып конспект табылады, яғни оқылғанның қысқаша баяндамасы. «Конспект» сөзі «шолу» деген мағынаны білдіреді. Негізінде, оны шығарманың негізгі ойын құрайтын, болмашы бөліктерсіз шолу секілді жасау керек. Тым толық конспект – бұл конспект болмайды. Құрылымы бойынша ол кітаптың жоспарына сәйкес келеді.
Конспекттегі қарапайым тексттен басқа, алдын-ала дайындалған кестелерді қолдануға болады. Бұл материалдарды конспектілегенде ыңғайлы. Ол үшін сипатталып отырған зат немес құбылыс тұрақты болуы қажет.
Конспекттің кестелік формасы қолданған мүмкін болу керек сонымен бірге бірнешесі көздер бойынша біртұтас конспектте әзірлеуде, әсіресе егер жеке осы салыстырулар қажеттілігі бар болса. Формализацияланған конспекттің бір түрімен бірдей заттарға алдын ала дайын тұрған сұрақтарға, қамтамасыз ететін жеткілікті мінездемелерге жауаптарға формада қосып жасаған жазу келіп жатыр немесе құбылыстарды.
Сондай түрдің конспекті сонымен бірге сол салыстыру болжаған кезде, өте ыңғайлы немесе басқа мінездемелерді. Конспекттің келесі бір формасы — график түрінде. Мән сол оның, не элементтер конспект жасахатын жұмыстар сондай түрде орналасып тұрады, ұғымдарда көрнекті иерархияда және өзара байланыс олармен арасында. Бірінші көлденеңде тақырыптар тұжырымы болады, қандай негізгі жағдайлар оған кіретінін жатыр екінші тебетейған. Бұл жағдайлар өз бөлімшелер алып жатыр және т.б. Мүмкін болу әрбір жұмыс бойынша бір емес, ал кітапты бүтін көрсететін бірнешесі график түрінде конспекттерді және жеке оның бөлікте болуы мүмкін.
Графикалық конспекті енгізу – кітаптың ішкі құрылымын көрсетудің жетілдірілген әдісі, ал осы процесстің өзі кітаптың мазмұнын түсінуге көмектеседі.
Терминдер және түсініктер сөздігі. Мәтіннің аналитикалық өңдеу қажеттілігімен байланысты тобына бекер жатқызбаймыз. Мұндай сөздікті өзіміз үшін құрастырып және барлық арнайы терминдерге және түсініктерге нақты түсіндірме беру – әлдеқайда механикалық іс емес.
Әрдайым бұл сөздіктерден және сілтемелерден ұзақ іздеу қажеттілігімен байланысты. Терминдер және түсініктер сөздігін жүргізу профессионалды әдебиеттерді оқу процесі кезінде туады. Бұл дұрыс емес. Кез-келген маман үшін осындай сөздікті жүргізу міндетті. Бұл ақпарат көздерімен жұмыс істеген кезде жұмысты жеңілдетеді.
Қағидалыдеңгейдіңқұралымығылымэмпиризмдікдеңгейдіңнарықтыөзгерісінеәкеледі. Егердейінқағиданыңқұралымының, оныңалғышартының, эмпиризмдік материал бас база алсаүйреншіктітәжірибенің, сол мен шығаберіспен на қағидалыдеңгейге сквозь, нешінші эксперимент жәнеқадағалауқойылымжіберубастайтынқағидалытұжырымдамамағына призма "көрінеді" дегенол - эмпиризмдікзертте- негізгіәдісжәнетабиғитіл. Зерттеу - эмпиризмдікдеңгейініңқұрылымындерек, эмпиризмдікжинақтаужәнезаңдар (тәуелділіктер) кіреді. "дерек" дегенұғым: объективтіуақиға, естіңжәнетанымның (естіңдерегі) шеңберіне, объективтінақтылыққа (ақиқаттықтыңдерегі) дегенқарастынәтиже ара бірнешемағынадақолданылады; 2) білімтуралыуақиғада, анық-қанығыныңкөріністедәлелде- (ақиқат); 3) сөйлем, ара жүрісқадағалаудыңжәнеэксперименттердіңбілімдітіркейтін. Эмпиризмдікжалпылама – нақтығылымидеректержүйесіболыптабыладыяғниайтылғандеректергесүйенеотырыпкемшіліктер мен қорытындышығару. Эмпиризмдікзаңдаркөріністердеүздіксіздікті, ара қатынастар ара қара- көріністерментиянақтысәулетүседі. Осы заңдарқағидалыбілімменболыптабылмайды. Өзгелікнешіншіақиқаттықтыңбайыптыбайланыстарынәйгілейтінқағидалызаңдардың, эмпиризмдікзаңдартәуелділіктіңастаматтамалыдеңгейінсәулетүсд.а. Ғылымизерттеутабысыүшіндұрысұйымдастыружәнежоспарлауқажетжәнетағайындытізбектілікте (зерттеурәсімі) болу шарт. Осы жоспаржәнеәрекеттіңтізбектілігікөріністің, нысанныңжәнеғылымизерттеумақсаттарыныңтәуелдіболады. олай, егеролтехникалықтақырыптарғаеңсерілсе, солбасынданегізгіжоспарлауқұжаттыңтехникалық- экономикалыққисыныәзірленеді, ал кейінқағидалыжәнеэксперименталдізерттеужүзегеасады, ғылыми-техникалықесеп беру жәнежұмыснәтижеқұралөндірісдегененгізіледі. Қолданбалыжұмыстарға студент экономикалықтақырыптарғабелгілеуболады, оныңорындалуыныңкелесідәйектікезеңдері: 1. даярлау; 2. қағидалыжәнеэмпиризмдікзерттеужасау; 3. қолжазбаменжұмысжәнеоныңрәсімдеу; 4. ғылымизерттеунәтижесініңенгізуі. Еңбіріншіғылымизерттеужұмыстарыныңбарлықбөлімдерінежекелейжалпымінездеме беру қажет, студент үшінзеттеуүшіноңтайлыларыннақтылаптексеруқажет. Даярлаушыныңкезеңі: тақырыптыңталғамыныңішінеалады; зерттеужасаузарыныңқисыны; ұйғарымжорамалдың, мақсаттардыңжәнезертте-мақсаттарының; жоспардыңнемесеғылымизерттеубағдарламасыныңзерттемесін; зерттеу (инструментария) ақыпұлыныңдайындығын. Басындағылымизерттеутақырыбытұжырымдайдыжәнеоныңзерттемесініңсебептеріұялайды. Әдебиетжәнебұрынөткіздір - өткізузерттеуматериалдарыменжалпыламатаныстырылымныңанықталады, арадақандай шарада тақырыптыңсұрақтары ал- нәтижелертанысужәнеқандай. Айрықшакөңілаударутиісжауаптарсірәәлдеолар болу жетімсізсұрақтарға. Нормативтікактінің, отандықжәнешетелдікәдебиеттіңтізбесі, жариясоттыңтәжірибесініңкартотекасықұралады. Зерттеуәдістемесіәзірленеді. Әзірленетінақы-пұлдарытүріндесұрақ-жауап, интервьюніңбланктерінің, жәнет.б. қадағалауыныңбағдарламаларыныңоныңжарамдығыныңтексерісіүшінеңсерілу. Зерттеукезеңітақырыпқаәдебиеттіңсистематикалықбайқауынанқұралады, статистикалықақпаржәне архив материалдардың; қағидалыжәнеэмпиризмдікзерттеужасау, соныңішіндежиынныңөңдеу, жинақтаужәнеалудеректердіңанализының; түсіндірмелержаңағылымидерек, дәлелдеменіңжәнетұжырымдаужағдайдың, жадағайлалардыңжәнепрактикалықұсыныстардыңжәнесөйлемдердіңжиынтығы. Үшіншікезең: жұмыстыңкомпозициясының (құрылыс, ішкіқұрылымның) ұйғарымыналады; анықтау, атауларыныңжәнепараграфтардың; қатеқолжазбаныңдайындығынжәнеоныңредакциялауының; мәтінніңрәсімдеу, соныңішіндепайдалануәдебиеттіңжәнеаддендумніңтізбесініңжиынтығы. Төртіншікезең: тәжірибегедегензерттеужәнеенузерттеменіңавторлыққұқықнәтижесініңенгізуінендегенқұралады. ғылымизерттеуемесылғи осы кезеңменбітеді, бірақанда-сандастуденттің (айталық, дипломдықжұмыстар) ғылымижұмыстары в құқыққорғауорганныңпрактикалыққызметінеүшіненгізуүшінұсынылужәнеоқуүдерісі.
№3 ДӘРІС. ҒЫЛЫМИ БІЛІМНІҢ МЕТОДОЛОГИЯЛЫҚ
НЕГІЗІ 3.1. ҒЫЛЫМИ ЗЕРТТЕУДІҢ МЕТОДОЛОГИЯСЫ
методология ара сөздің кең мағынасында ұстанымның және ұйымның және қағидалы және практикалық қызметтің құрылысының әдіс-айласының жүйе ұсыну, ілім туралы осы жүйе. Методологияныңсырттыңұйғарымысияқты "ілімніңтуралығылымитанымныңжәнеәлемнің" өзгерісініңәдісіндеөмірсүреді. Ғылымныңметодологиясымінездемені компонент ғылымизерттеу, оныңнысанының, пәннің, мақсаттардың, ақы-пұлдыңқұрамдарының, үшінзерттеумақсатыныңшешіміүшінқажетті, ал да тамашанытуралыәрекеттізбектілікзерттеуші ара үдерісмақсатшешімберетінбелгілінысанғакелтіру. Қазіргіәдебиетте методология - солбарлықнысан, пән, ақы-пұлдыңқұрамыныңзерттеумақсатыныңшешіміүшінқажетті; методология да тамашанытуралыәрекеттіңтізбектілігініңзерттеуші ара үдерісмақсаттыңшешімініңбелгілінысанғакелтіреді. Методологиялықбілімкөрініспішінде, болмасанормативтіктежұрталдындасөйлеубіледі, т.е. ара пішінтүзуресмиөкімніңжәненұсқаулардыңқызметке. Арадамынадайкөріністе методология қызметкежүзегеасуғадегентөтелету. Методологияның 4 деңгейі бар, олар: 1. Философиялық методология – Түсініктіңжалпы принциптері.2. Жалпығылыми методология (маңыздығылымитәртіптіңбіразүлкенсанын - жүйелітілтабуды, және др. кибернетикалықтілтабуынықпалететінжалпығылымитұжырымдамалар). 3. Нақты-ғылыми методология (әдістіңқұрамының, ананемесеөзгеғылымитәртіптеқолданатынзерттеужәнерәсімніңұстанымдары). 4. Айтылмышнақтызерттеуметодологиясы, рәсімніңтерімініңәдістемежәнезерттеутехникасының, эмпиризмдікматериалдыңалу, оныңалғашқыөңдеуінқамсыздандырамын. әдіснемесежаңашазерттеужолытағайындымақсаттыңтабысыныңқиюын, әдіс-айланыңжәнеақиқаттықтыңпрактикалықнемесеқағидалыигерушілігінің операция құрамыұсынады. Ғылымныңоблысындаәдісзерттеушіөзініңпәнінедеген салу танымныңжолыныңболатын. Ақырында, ғылымизерттеуәдісі - солобъективтіақиқаттықтыңтанымыныңқиюы.
19.Умаров
20,Утекулов
Пайдалы модельге өтінішке қоса тағайындалған мөлшерде патентке төлемақысының төленгені туралы растайтын құжат, төлеуден босатылуы туралы,төлемақы мөлшері азайтылуы немесе төлемақы уақытын бөліп төлеуге болытынын растайтын құжаттар қосылады.
Өндіріс үлгісіне патентке өтініш беруде олар белгілі бір өндіріс үлгісіне немесе бір бірімен байланысты топтық өндіріске сай болуы керек.
Өндірістік үлгідегі өтініш келесідей ғылыми-техникалық мәліметтерді қамту керек:
-патентті беруде өндірістік үлгідегі авторына өз атынан өтініш,сонымен қатар тұрғылықты мекен жайы немесе тұрып жатқан мекені;
-бұйым туралы толық анықтама алу мақсатында аталған бұйымның суреттерінің толық жинақтамасы;
-бұйымның жалпы көрінісінің сызбасы,эргономиялық нобайы, бұйым негізін тану мақсатында конфекциялық карта;
-өндірістік үлгінің сипаттамасы;
-өндірістік үлгінің байыпты белгісінің тізімі
Өндіріс үлгісінің өтінішіне қоса патент бажына белгілі мөлшерде тағайындалған төлемақысы төленгенін растайтын құжат беріледі.
Меншіктеуге өтініш жергілікті басқару органдары формальды сараптама жүргізу барысында,Патентті заңнамаға сай және өтініштің мақсаттына сараптамасы жүргізілген құжаттар тексеріледі.Сонымен қатар, ол өзіне өтініштік меншіктің ақпараттық ізденіспен қарым қатынаста болып техника деңгейін және патенттің шарттарын тексерілуін қамтиды.
Аталған ҚР-ның Патенттік заңы бұзылса Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес құқықтық немесе қылмыстық әкімшілік жауапкершілікке тартылады.
Патенттік зерттеу барысында жұмыс кезектілігі
Ізленіс тақырыбын тұжырымдау қажет.Ізденіс тақырыбы дипломдық немесе курстық жобаның тақырыбымен сәйкес келмей қалған кезде оның дұрыс тұжырымдама жасау қажет.Нақты тұжырымдама ізденіс аумағын анықтауға мүмкіндік береді.
Ізденіс алфавитті-заттық Халықаралық Патенттік классификациясының сілтегішінен басталады.
Халықаралық Патенттік классификациясы-халықаралық деңгейдегі классификацияланған патенттік құжаттардың бірүлгілілікке,сонымен қатар патентті жинақтамалаудың аспабы мақсатында ізденіс жұмыстарында жаңалықтарды сараптауға және техникалық шешімдер туралы мәліметтер береді(техникалық прогрессивтілікке баға берумен қоса пайдалы нәтижесін қоса)
ХПҚ-ның маңызды мақсаттары келесідей болып табылады:
-патент құжаттарын белгілі реттілікпен сақтау нәтижесінде техникалық және құқықтық ақпаратты алуды жеңілдетеді
-ақпарат тұтынушылар арасында таңдау мүмкіндігіне негіз болуы;
-жекелеген облыстарда техника деңгейін анықтауға негіз болуы;
-өндірістік меншіктің статистикалық деректерін алу үшін,бұл өз кезегінде әр саладағы техниканың даму деңгейін анықтауға негіз болады.
Патент құжаттарын сұрыптау және іздеу.
ХПК бөлімінде классификациясын анықтап болғаннан соң,меншіктің сипаттамасының көрініснен бастауға болады(мұқабалар тізімі жеке бетте көрсетілген).Меншік сипаттамасына байланысты библиографиялық деректерді,статистикалық,динамикалық сипаттамаларын,меншік формуласын анықтауға болады.Ресми бюллетеньмен «Меншік» немесе «Пайдалы модельдер» деп іздеуге болады.Бюллетеннің әр нөмірі жүйелік және нөмірлік сілтегіштен тұрып,іздеу уақытын қысқартуға көмектеседі.Бюллетень арқылы іздеу библиографиялық деректердің меншіктеуі және меншіктеу формуласын анықтауға ықпал етеді.
Аталған деректерді «Изобретения стран мира»атты рефератты журналда да іздеуге болады.
Берілген журналда АҚШТА, Ұлыбританияда, Францияда, Германияда, Жапонда ал- патенттері жарияланған,реферативті журналда жүйелік және нөмірлік сілтемелері болады
Іздеме соңында түйіндеме «Ізденіс туралы анықтама» құжатын толтыру қажет.
7.3. Зияткерлі жеке меншік және оны қорғау
Зияткерлі жеке меншік дегеніміз-зияткерлі қызмет нәтижесіндегі жеке меншік,ол өзіне авторлық меншіктік құқықты қосады.
Меншіктік құқық туралы жоғарыда тоқталғанбыз,келесі кезекта авторлық құқыққа тоқтала кетейік
ҚР-ның «Авторлық және шектес құқықтары» заңнамасына сәйкес авторлық құқық таратылады:
-Туындылар,ҚР жарияланған немесе жарияланбаған объективті туындылар,азаматтықтың бар немесе жоқ болуы шарт емес;
- Туындылар,ҚР жарияланған немесе жарияланбаған объективті туындылар мемлекеттен тыс жерде қолданысқа ие болса,автор ҚР-ның азаматы болса ол өзінің меншіктік құқығына ие болады;
- Туындылар, жарияланған немесе жарияланбаған объективті туындылар Ресей Федерациясынан тыс жерде қолданысқа ие болса –және автор РФ-ның азаматы болса халықаралық келісімшарт жасалынуы тиіс;
Дата добавления: 2014-11-24; просмотров: 204 | Поможем написать вашу работу | Нарушение авторских прав |